مقاله پژوهشی: سناریونگاری آینده سازمان صنایع دریایی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری مدیریت صنعتی دانشگاه مالک اشتر

2 دانشیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر

3 استادیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر

چکیده

مسئولان و مدیران ارشد هر سازمانی در تلاش هستند تا با اتخاذ تدابیری مناسب، زمینه تحقق اهداف و رشد و شکوفایی سازمان را فراهم کنند. در این راستا و در گذر زمان روش‌های مختلفی ابداع و استفاده شده، اما با روزافزون‌شدن پیچیدگی‌ها و تحولات محیطی و همچنین عدم‌امکان پیش‌بینی دقیق آینده، عرصه جدیدی با عنوان «سناریونویسی» ایجاد گردیده که هدف اصلی آن، ایجاد امکان مدیریت عدم‌قطعیت­‌های پیش روی سازمان است. این مقاله نیز با هدف شناسایی سناریوهای سازمان صنایع دریایی به‌­نگارش درآمده تا زمینه رشد آن در بلندمدت را فراهم نماید. به این منظور از روش تحقیق «شبکه جهانی کسب‌و‌کار»[1] استفاده شده است. برای اجرای این روش، ابتدا مهم‌‌ترین نیروهای پیشران که بر آینده سازمان اثر­گذار می­‌باشد، از طریق مطالعه پژوهش­‌های قبلی و دریافت دیدگاه صاحب‌نظران بررسی گردید. سپس مهم­‌ترین عدم‌قطعیت­‌ها و عوامل کلیدی شکل‌دهنده آینده سازمان در افق 15 ساله شناسایی شد. این عوامل مهم‌ترین متغیرهایی هستند که بر آینده سازمان اثر می­‌گذارند. در مرحله بعد، ضمن ترسیم چارچوب شرایط آینده سازمان، سناریوهای پیش روی آن با عناوین «مرغ دریایی، دلفین در قفس، ماهی لجن‌خوار، نهنگ به گل نشسته» تعیین شد. مهم­‌ترین یافته این پژوهش همان سناریوهای آینده سازمان می­‌باشد که طبق منطق سناریونگاری، داستان (روایت) هریک از آن‌ها در مقاله ارائه شده است. هریک از این داستان­‌ها بیانگر وضعیت­‌های محتملی از آینده است که از سوی نگارندگان سناریوها به­‌عنوان آینده­‌ای درخورِ توجه تبیین و تشریح شده­‌اند؛ همچنین در پایان پژوهش، نشانگرهای تحقق هر سناریو مورداشاره قرار گرفته است.
[1]. GBN

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Scenario Writing of the Future of the Marine Industry Organization

نویسندگان [English]

  • Siamak Tahmasebi 1
  • Hamidreza Fartokzadeh 2
  • Alireza Bushehri 3
  • Seyyed Kamal Tabaeeian 3
  • Jafar Ghidarkhaljani 3
1 PH.D student of Industrial Management at Malek Ashtar University
2 Associate Professor Malek Ashtar University of Technology
3 Assistant Professor Malek Ashtar University of Technology
چکیده [English]

The high-ranking officials and managers of each organization try to provide the realization of the organization's goals and its growth by adopting appropriate measures. In this regard and in time, various methods have been devised and used, but with the increasing complexity and environmental changes, as well as lack of the possibility of exact prediction of the future, a new field called "scenario writing" has been created whose main purpose is to create the possibility of managing uncertainty ahead of the organization. This article is aimed at identifying marine industry scenarios in order to provide a basis for its growth in the long run. For this reason, the "Global Business Network" research method has been employed. In order to implement this method, first of all, the most important propulsion forces that affect the future of the organization were investigated through studying the previous research and obtaining the views of the experts. Then, the most important uncertainties and key factors shaping the future of the organization were identified in a 15-year horizon. These factors are the most important variables affecting the organization's future. In the next step, while outlining the framework for the future of the organization, the scenarios preceding it were titled "Sea Chicken, Dolphin in the Cage, Fishworm, Aground whale". The most important finding of this research is the future scenarios of the organization, which according to the logic of scenario writing, the story (narrative) of each of them is presented in this article. Each of these stories illustrates the probable situations of the future that have been explained and described by writers of scenarios as a praiseworthy future. Also, at the end of the research, indicators for the realization of each scenario have been mentioned.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Future studies
  • scenario writing
  • Marine Industries Organization
  • Uncertainty

مراجع

  1. الف. منابع فارسی

    1. بل، وندل، (1392)، مبانی آینده‌پژوهی: تاریخچه، اهداف و دانش، ترجمه مصطفی تقوی و محسن محقق، تهران، مرکز آینده‌­پژوهی علوم و فناوری­‌های دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    2. بیشاب، پیتر، اندی هاینز و تری کولینز، (1388)، وضعیت کنونی سناریونویسی: مرور اجمالی تکنیک‌­ها، ترجمه مسعود منزوی، تهران، مرکز آینده­‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    3. پدرام، عبدالرحیم و مهدی احمدیان، (1394)، آموزه‌ها و آزموده‌های آینده­‌پژوهی، تهران، افق راهبردی.
    4. تقوی، مصطفی، (1394)، روش‌­شناسی تخمین اطلاعاتی، تهران، مؤسسه افق آینده‌­پژوهی راهبردی.
    5. چرمک، توماس، (1394)، برنامه‌­ریزی سناریویی در سازمان­‌ها: چگونگی خلق، به­­‌کارگیری و ارزیابی سناریوها، ترجمه مسعود منزوی، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌­پژوهی علوم و فناوری دفاعی.
    6. دوآرت کاروالیو، فرناندو، (1394)، شرکت­‌های کوچک و متوسط مرتبط با دفاع، ترجمه محسن فشی و فرهاد نظری‌زاده، تهران، مؤسسه آموزشی تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    7. رالستون، بیل و ایان ویلسون، (1389)، راهنمای برنامه­‌ریزی سناریویی: راهبردسازی در دوران عدم‌­قطعیت، ترجمه مسعود منزوی، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌­پژوهی علوم و فناوری دفاعی.
    8. ریوز، مارتین، نات هانس و جان‌مجایا سینها، (1395)، استراتژی رسیدن به استراتژی. ترجمه سیدحسین جلالی، تهران، آریانا قلم.
    9. رینگلند، گیل، (1393)، برنامه‌ریزی سناریویی: مدیریت برای آینده، ترجمه مسعود منزوی، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز راهبری آینده­‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.
    10. سیهاک، جمی.بی و استیون موزل، (1389)، مطالعه ترکیبی و راهنمای اجرا در نیروی هوایی آمریکا، ترجمه مسعود منزوی، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌­پژوهی علوم و فناوری دفاعی.
    11. شوارتز، پیتر، (1390)، هنر دورنگری: برنامه­‌ریزی برای آینده در دنیای عدم‌قطعیت، ترجمه عزیز علیزاده، تهران، مرکز آینده‌­پژوهی علوم و فناوری­‌های دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    12. شونکر، برخارد و تورستن والف، (1393)، برنامه‌ریزی استراتژیک مبتنی بر سناریو: توسعه استراتژی‌ها در یک دنیای نامطمئن، ترجمه فرهاد مهمان‌پذیر، محمدمسعود نخستین و علی­‌عباس بنایی، تهران، نشر ژرف.
    13. علیزاده، عزیز، وحید وحیدی­‌مطلق و امیر ناظمی، (1389)، سناریونگاری یا برنامه­‌ریزی بر پایه­ سناریوها، چاپ دوم، تهران، مؤسسه مطالعات بین­‌المللی انرژی.
    14. عیوضی، محمدرحیم، فرزانه میرشاه‌‌ولایتی و فرهاد نظری‌زاده، (1391)، جنگ نرم و سناریوهای آینده انقلاب اسلامی ایران - با نگاهی به بیداری اسلامی منطقه، پژوهشنامه انقلاب اسلامی.
    15. فولادی، قاسم و عبدالرحیم پدرام، (1388)، پیشران­‌ها و روندهای تاثیرگذار بر سازمان­‌های نظامی، تهران، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    16. فهی، لیام و رابرت راندال، (1392)، یادگیری از آینده: سناریوهای آینده‌نگاری رقابتی، ترجمه مسعود منزوی، تهران، مرکز آینده‌‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    17. گلن، جروم و تئودور گوردون، (1393)، دانشنامه بزرگ روش‌های آینده­‌پژوهی، ترجمه مرضیه کی‌قبادی و فرخنده ملکی‌فر، تهران، تیسا.
    18. لیندگرن، ماتس و هانس باندهولد، (1390)، طراحی سناریو: پیوند بین آینده و راهبرد، ترجمه عبدالعزیز تاتار، تهران، مرکز آینده‌­پژوهی علوم و فناوری دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    19. منتظر، غلامعلی و نگار فلاحتی، (1394)، سناریونگاری آینده آموزش عالی ایران و کارکرد فناوری اطلاعات در آن، سیاست علم و فناوری.
    20. مینتزنر، دانا و گودیو ریگر، (1388)، سناریونویسی و رویکردهای متفاوت آن، ترجمه مسعود منزوی، فتح‌ا... زاده و علیرضا عمارلو، تهران، مرکز آینده‌‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    21. ناظمی، امیر و روح‌­ا... قدیری، (1394)، آینده‌­نگاری فناوری دریا در ایران 1404، تهران، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.
    22. نیچیپورک، برین، (1394)، آینده­‌های بدیل و طراحی نیروی نظامی، ترجمه مرتضی فشی و فرهاد نظری­‌زاده، تهران، مرکز آینده‌­پژوهی علوم و فناوری دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    23. نیومن، ویلیام لاورنس، (1389)، شیوه‌های پژوهش اجتماعی: رویکردهای کیفی و کمی، ترجمه حسن دانایی‌فرد و سیدحسین کاظمی، تهران، مهربان.
    24. وزارت دفاع انگلستان، مرکز توسعه مفاهیم و رهنامه، (1386)، روندهای استراتژیک جهانی مؤثر بر دفاع و امنیت در افق زمانی 2007 تا 2036 میلادی، ترجمه کیوان منزوی و فرهاد نظری­‌زاده، تهران، مرکز آینده‌‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    25. وندرهیدن، کیس، (1391)، سناریوها: هنر گفتگوی راهبردی، ترجمه مسعود منزوی، تهران، مرکز آینده‏‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
    26. وندرهیدن، کیس، ران براد فیلد، جورج برت، جورج کیرنز و جورج رایت، (1390)، حس ششم: تشدید یادگیری سازمانی به کارگیری سناریوها، ترجمه مسعود منزوی، تهران، مرکز آینده­‌‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.

     

    ب. منابع انگلیسی

    1.  Alizadeh، Reza، Peter Lund، Ali Beynaghi، Mahdi Abolghasemi & Reza Maknoon, (2016), An integrated scenario-based robust planning approach for foresight and strategic management with application to energy industry, Technological Forecasting & Social Change.
    2.  Amer، Muhammad، Tugrul Daim، and Antonie Jetter (2013), A review of scenario planning, Futures.
    3.  Becker، Harold S, (1989), Developing and Using Scenarios – Assisting Business Decisions, The Journal of Business and Industrial Marketing.
    4.  Bishop، P.، A. Hines، and T. Collins, (2007), The current state of scenario development: an overview of techniques, Foresight, 9.
    5.  Boroush، Mark A، & w. Thomas Charls, (1992), Alternative Scenarios for the Defense Industry after 1995." Planning Review, 20.
    6.  Brauers، J.، and M. Weber, (1998), A New Method of Scenario Analysis for Strategic Planning." Journal of Forecasting.
    7.  Bunn، Derek W، & AhtiA Salo, (1993), Forecasting With Scenarios, European Journal of Operational Research, 68.
    8. Cordesman، Anthony، and Michael Peacock, (2015), Military Spending and Arms Sales in the Gulf. official، center for strategic and international studies.
    9. Enzer، Selwyn, (1981), Exploring Long-term Business Climates & Strategies with INTERAX, Futures 13.
    10. Fetterman، David, (1989), Ethnography، step by step, Applied social research methods services. Vol. 17.
    11. Foster، M. John, (1993), Scenario Planning for Small Businesses, Long Range Planning.
    12. Linneman، Robert E، & Haroland E. Klein, (1983), The Use of Multiple Scenarios by U.S. Industrial Companies: A Comparison Study: 1977-1981, Long Range Planning.
    13. Mietzner، Dana & Guido Rege, (2005), Advantages and disadvantages of scenario approaches for strategic foresight, International Journal of Technology Intelligence and Planning 1.
    14. Sarantakos، S. (1998) Social research 2, South Melbourne: Macnilon.
    15. Saunders، Mark، Philip Lewis & Adrian Thornhill, (2009), Research methods for business students. 4th. Edinburgh: Pearson Education Limited.
    16. Scearce، Diana, Katherine Fulton, (2004), What If, The Art of Scenario Thinking for Nonprofits, California، CA: Global Business Network.
    17. Schnaars، Steven P, (1987), How to Develop & Use Scenarios, Long Range Planning, 20.
    18. Vuori، TO & QN Huy, (2016), Distributed attention and shared emotions in the innovation process: How Nokia lost the smartphone battle, Administrative Science Quarterly, 61.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار