تبیین مؤلفه‌های اثرگذار بر بعُد فیزیکی ارتقای توان رزمی پدافند هوایی ج.ا.ایران جهت مقابله با تهدیدهای هوایی آینده

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دکترای علوم دفاعی راهبردی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی و استادیار دانشگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء(ص)

چکیده

بررسی ماهیت تهدیدهای نظامی، نتایج جنگ­‌های اخیر در منطقه غرب آسیا، پیشرفت روزافزون فناوری­‌های نظامی به‌­ویژه ویژگی­‌های تهدیدهای هوایی آینده از جمله طرح­‌های نیروی هوایی 2025 و 2035 آمریکا، لزوم توجه علمی و دقیق به مقوله پدافند هوایی را اجتناب‌­ناپذیر نموده است. در این میان ارتقای توان رزمی پدافند هوایی جهت مقابله با تهدیدهای موصوف از اهمیت ویژه‌­ای برخوردار می­‌باشد. توان رزمی دارای سه بعُد فیزیکی، غیرفیزیکی و برترساز بوده که افزون‌بر نقش انکارناپذیر ابعاد غیرفیزیکی و برترساز در توان رزمی، از نظر محقق بعُد فیزیکی نیز نقش مهمی در توان رزمی نیروهای مسلح از جمله پدافند هوایی دارد. هدف تحقیق شناسایی و تبیین مهم‌ترین مؤلفه‌­­ها و شاخص‌­های اثرگذار بعُد فیزیکی ارتقای توان رزمی پدافند هوایی جهت مقابله با تهدیدهای هوایی آینده است. تحقیق از نوع کاربردی- توسعه‎ای بوده و رویکرد آن آمیخته و از روش موردی- زمینه‌ای استفاده شده است. در این تحقیق ابتدا تهدیدهای هوایی آینده که بر مأموریت پدافند هوایی مؤثر هستند، مورد مطالعه قرار گرفته و سپس نظریه‌­های توان رزمی بررسی شدند. در مطالعات تطبیقی مهم‌ترین مؤلفه­‌های پدافند هوایی شش کشور خارجی مورد بررسی قرار گرفت. برای غنای بیشتر تحقیق با تعدادی از خبرگان حوزة پدافند هوایی مصاحبه گردید. نتیجه تحقیق، تبیین و شناسایی 6 مؤلفه با 40 شاخص اثرگذار بُعد فیزیکی بر ارتقای توان رزمی پدافند هوایی می‌­باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explanation of the Influential Components upon the Physical Dimension of Promotion of the Combat Capability of the Air Defense of the I.R. of Iran to Deal with Future Air Threats

نویسنده [English]

  • Behzad Ghaffari
PhD in Strategic Defense Sciences, University of Supreme National Defense and Strategic Research, and lecturer at Khatam Al-Anbia University of Air Defense
چکیده [English]

Considering the nature of military threats, the results of recent wars in the West Asia, the growing improvement of military technologies, particularly the features of future air threats, including the US Air Force 2025 and 2035 plans, the necessity of paying scientific and careful attention to the air defense has been made inevitable. Meanwhile, advancement of the air defense combat capability in order to deal with these threats is of prime importance. Combat power is composed three physical, non-physical and superiority dimensions. Besides the undeniable role of non-physical and superiority dimensions in combat power, according to the researcher, the physical dimension also plays a significant role in the combat power of the Armed Forces, including air defense. The aim of this study was to identify and explain the most significant constituents and effective indicators of the physical dimension of promoting the combat capability of air defense to deal with future air threats. This applied-developmental study employed a mixed and case-contextual methodology to gather the data. At first, the future air threats affecting the air defense mission were considered and then the theories of combat power were taken into account. In comparative studies, the most significant components of air defense of six foreign countries were studied. In order to enrich the study further, a number of professionals in the field of air defense were interviewed. The result of this study is the explanation and identification of 6 components with 40 influential indicators regarding the physical dimension of promoting the combat power of air defense.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Air defense
  • combat capability
  • physical dimension
  • superiority dimension
  • future air threats

مراجع

الف. منابع فارسی
1. افشردی، محمدحسین، نوشادی، غلامرضا (1398)، راهبرد پدافند هوایی صحنه عملیات (سناریو تهدید فرضی صحنه عملیات خوزستان)، فصلنامۀ مطالعات دفاعی استراتژیک، سال هفدهم، شمارۀ 67.
2. اندیشگاه شریف (1384)، بررسی تجربه انقلاب در امور نظامی در کشور چین، تهران: انتشارات مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی.
3. بالازاده، علی‌­اصغر، خوشدل امامی، محسن (1394)، نقش پدافند هوایی در امنیت ملی و عملکرد آن، تهران: انتشارات قرارگاه پدافند هوایی خاتم­الانبیاء(ص) آجا.
4. باقری، محمدحسن (1393)، تدوین دکترین صحنۀ جنگ، تهران: انتشارات دافوس.
5. تسلیمی، محمدسعید (1378)، مدیریت، تهران: انتشارات سمت.
6. جکسون، جک و جونز، برایان (1381)، تحلیل عملیاتی نیروی هوایی 2025، ترجمۀ محمد افشاری، تهران: مرکز آینده­‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی مؤسسۀ آموزشی و تحقیقات صنایع دفاعی.
7. حقیری، علی‌­اصغر، ستاری­خواه، علی (1384)، سامانۀ فرماندهی و کنترل به عنوان عامل برترساز در نیروهای مسلح، فصلنامۀ مطالعات دفاعی استراتژیک، سال چهارم، شمارۀ 6.
8. رستمی، محمود (1386)، فرهنگ واژه‌­های نظامی، تهران: نشر ایران سبز.
9. رضایی، بهرام (1379)، اصول جنگ و توان رزمی، تهران: دافوس آجا.
10. رباطی، ابراهیم (1396)، عوامل مؤثر بر ارتقای پردازش اطلاعات سیگنالی در شبکه یکپارچه پدافند هوایی، تهران: دانشکدۀ علوم و فنون فارابی.
11. شیرازی، حسن، مرادیان، محسن (1389)، بررسی میزان تأثیر هر یک از عوامل محسوس قدرت در شکل­‌گیری قدرت نظامی، مجلۀ سیاست دفاعی، سال هجدهم، شمارۀ 72.
12. شیدایی، محمدرضا، توکلی، ابوالفضل (1389)، طرح‌­ریزی آماد و پشتیبانی در عملیات پدافند هوایی آجا، تهران: انتشارات دافوس آجا.
13. شهرآئینی، سیداسماعیل (1395)، طراحی الگوی راهبردی چابک‌سازی یگان‌­های عمده قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌­الانبیاء(ص) آجا متناسب با تهدیدات ناهمطراز، تهران: انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی.
14. صنیعی، محمدحسین (1398)، قدرت نظامی، تهران: انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی.
15. صارمی، محمود، حسینی، سیدمحمود، محقر، علی، حیدری، علی (1388)، مدل‌سازی کیفی مزیت رقابتی در صنایع دفاعی مبتنی بر فناوری‌های پیشرفته، فصلنامه مدیریت صنعتی (دانش مدیریت)، دوره 1، شماره 3.
16. طالبیان، احمدرضا (1395)، تدوین راهبردهای پدافند غیرعامل سامانه‌های کشف راداری قرارگاه پدافندهوایی خاتم‌الانبیاء(ص) آجا با تأکید بر جنگ‌های آینده، تهران: انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی.
17. عسگری، بابک (1393)، اطلاعات جامع دیده‌­بانی، تهران: انتشارات دفتر مطالعات راهبردی قرارگاه پدافندهوایی خاتم‌الانبیاء(صلی‌اله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) آجا.
18. علی­‌نژاد، مهدی (1396)، طراحی الگوی آرایه‌­های پدافندی زمین به هوا در مقابله با تهدیدات علیه مناطق و مراکز حیاتی و حساس در افق چشم‌­انداز 1404، رسالۀ دکتری، دانشکدۀ دفاع ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی.
19. غفاری، بهزاد (1393)، بازطراحی سامانه­‌های پدافند هوایی متناسب با جنگ­‌های آینده، پروژه تحقیقاتی، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء(ص) آجا.
20. غلامی، براتعلی (1394)، پدافند هوایی ناهمطراز، تهران: نشر ایران سبز.
21. قنوات، مسعود (1385)، طرح­ریزی به‌کارگیری جنگ‌افزارهای پدافند زمین به هوا، تهران، انتشارات دافوس آجا.
22. منزوی، مسعود (1389)، بررسی سامانه­‌های C4I در ارتش اسرائیل، تهران: مؤسسۀ آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
23. منشادی، محمدعلی (1391)، تدوین راهبردهای پدافند غیرعامل نزاجا در برابر تهدیدات ناهمطراز با تأکید بر سامانه پشتیبانی خدمات رزمی، رسالۀ دکتری، دانشکدۀ دفاع ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی.
24. نوروزی، محمدتقی (1385)، فرهنگ دفاعی – امنیتی، تهران: انتشارات سنا.
25. نوروزی، داریوش (1396)، ویژگی‌های سامانه‌ها و تجهیزات کشف و مراقبت راداری موردنیاز پدافند هوافضایی کشور ج.ا.ایران برای مقابله با تهدیدات آینده، تهران: دافوس آجا
 
ب. منابع انگلیسی
1. Ben-Zvi, Abraham (2000), Hindsight and Foresight, A Conceptual Framwork for the Analaysise Attacks. Word Politics, vol. 28, No. 3.
2. Bhalla, Puneet (2012), Pakistan’s Air Defence, availabel at: http://www.claws.in/images/journals_doc/SW%20J.99-106
3. Janes Land (2016), Based Air Defence, publication-3-63-joint-air-defence-second-edition.
4. FM 44-100, (2017) Chapter 2, Page 2-10.
5. Macky.D.J, (2003) Effective financial planning  for library and information service,  Europpa Publication.
6. Sherman, Robert E. (2003), defense in depth, Available at: https://en.wikipedia.org
7. Serhat Burmaoglu, Ozcan Sarıtas, (2016) Changing characteristics of warfare and the future of Military R&D, National Research University, Moscow, Russia, October 23.
8. Trevithick, Joseph (2017), Russia's Hybrid Warfare Tactics, avalaibel at: http://www.thedrive.com/the-war-zone/14647
9. U.S Defence Intelligenc Agancy (2017).
10. www.Britannica.com/technology
11. www.Army.technology/meads
راهبرد دفاعی
دوره 19، شماره 1 - شماره پیاپی 73
همه مقاله‌های این شماره پژوهشی می‌باشند.
فروردین 1400
صفحه 153-184

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار