مقاله پژوهشی: تأثیر مدیریت منابع انسانی و مدیریت خلاقیت و نوآوری در دانش‌بنیان شدن سازمان‌های دفاعی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء(ص)

2 مدرس دانشگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء(ص)

3 مربی و عضو هیئت‌ علمی دانشگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء(ص)

چکیده

سازمان دانش‌بنیان مفهومی است که با ورود به عصر اقتصاد دانش‌بنیان ظهور پیدا کرده است. امروزه دانش به ارزشمندترین دارایی سازمان‌ها تبدیل شده است. اهمیت دانش، مربوط به نوع ویژه‌ای از سازمان نمی‌شود، بلکه انواع سازمان‌ها را تحت تأثیر قرار داده است؛ زیرا ماهیت این سازمان‌ها مبتنی بر دانش و فعالیت‌های دانشی است. در این پژوهش، تأثیر «مدیریت منابع انسانی» و «مدیریت خلاقیت و نوآوری» بر دانش‌بنیان شدن سازمان­‌های دفاعی بررسی شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بوده و نمونه پژوهش، 54 نفر از متخصصان نظامی و مدیریتی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. برای گردآوری اطلاعات، نخست با استفاده از روش کتابخانه‌ای، مبانی نظری و پیشینه بررسی گردید و ابعاد مؤثر «مدیریت منابع انسانی» و «مدیریت خلاقیت و نوآوری» بر دانش‌بنیان شدن سازمان­‌های دفاعی شناسایی شد. در مرحله دوم، با بهره‌گیری از روش دلفی، درباره مؤلفه‌های شناسایی‌شده و سایر مؤلفه‌های احتمالی موجود نظرخواهی شد و درپایان مؤلفه‌ها نهایی شده­‌اند. برای طراحی الگو و آزمون فرضیه‌ها نیز از روش تحلیل عاملی و الگو‌سازی معادلات ساختاری استفاده شد. مطابق یافته‌های پژوهش، تأثیر ابعاد «مدیریت منابع انسانی» و «مدیریت خلاقیت و نوآوری» بر دانش‌بنیان شدن سازمان دفاعی مورد مطالعه اثبات‌ شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Human Resource Management and Creativity and Innovation Management in Creating Knowledge-Based Defense Organizations

نویسندگان [English]

  • Hossein Fathabadi 1
  • Majid Rashidi 2
  • Abolfazl Sepehrirad 3
1 Assistant Professor and Faculty Member of Khatam Al-Anbia Air Defense University
2 Lecturer at Khatam Al-Anbia Air Defense University (PBUH)
3 Instructor and Faculty Member of Khatam-ul-Anbia University of Air Defense (PBUH)
چکیده [English]

Knowledge-based organization is a concept that has emerged with the arrival of the knowledge-based economy. Nowadays, knowledge has become the most valuable asset of organizations. Its importance is not related to a particular type of organization, but it has had an effect upon the types of organizations; because the nature of these organizations is based on knowledge and knowledge activities. In this research, the impact of "human resource management" and "management of creativity and innovation" on turning defense organizations into knowledge based ones has been considered. It employed a descriptive survey method and the sample included 54 military and management specialists. The data collection instrument was questionnaire. To collect data, at first, employing the library method, the theoretical principles and background were examined, and the effective dimensions of "human resource management" and "management of creativity and innovation" on creation of knowledge-based defense organizations were identified; second, using the Delphi method, the identified components and other possible factors were taken into account and finally they were finalized. In order to design the model and test the hypotheses, factor analysis and structural equations modeling (SEM) were employed. As the research findings indicate the impact of both "human resource management" and "management of creativity and innovation" dimensions on making this defense organization as a knowledge-based organization has been proven.

کلیدواژه‌ها [English]

  • creativity management
  • human resource management
  • knowledge-based organization
  • defense organization
  • innovation management
الف. منابع فارسی
1. الوانی، سیدمهدی (1378)، مدیریت عمومی، تهران: نشر نی.
2. اینتایر، مک و گاوین، وارو سینکی (1384)، مدیریت دانش در عرصه نظامی: کار راهه‌ای برای انقلاب در امور دفاعی، ترجمه سعید خزایی، تهران: انتشارات مرکز آینده‌پژوهشی علوم و فنون دفاعی.
3. حسینی، معصومه و صادقی، طاهره (1389) عوامل موثر بر خلاقیت و نوآوری اعضای هیئت علمی و ارایه راهکار به منظور ارتقاء آن، مجله راهبردی آموزش، دوره 3، شماره 1.
4. خمسه، عباس و مفتح، محمدصادق (1392) ارزیابی سطح توانمندی تکنولوژیک صنعت فولاد ایران (تحقیق موردی: شرکت ملی ذوب آهن)، کنفرانس بین المللی مدیریت، چالشها و راهکارها، تهران.
5. دهقان، نبی‌الله، فتحی، صمد و هوشیار، اکبر (1391)، ارائه مدل خلاقیت و نوآوری در دانشگاه‌های افسری ارتش جمهوری اسلامی ایران بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی)، فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت نظامی، سال دوازدهم، شماره 48.
6. رضایی، علی‌اصغر (1384)،  بررسی مدیریت دانش و فرآیندهای آن، پنجمین همایش مراکز تحقیق و توسعه، تهران: سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی.
7. رضائیان، علی (1385)، اصول مدیریت، تهران: انتشارات سمت.
8. رمضان، مجید و حسنوی، رضا (1393)، سرمایه فکری سازمان، تهران: آتی نگر.
9. سیفی دیوکلائی، معصومه و عطف، زهرا (1391) بررسی عوامل موثر بر نوآوری درسازمان براساس AHP  مطالعه موردی دانشگاه آزاد اسلامی قائم شهر، مجموعه مقالات کنفرانس ملی کارآفرینی و مدیریت کسب و کارهای دانش بنیان، تهران.
10. شهلائی، ناصر (1390)، ارائه الگوی مناسب شکل‌گیری سازمان‌های یادگیرنده در ارتش جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت نظامی، سال یازدهم، شماره 41.
11. صادقی، زینب و محتشمی، رضا (1390) ارتباط عملیات استراتژیک منابع انسانی و نوآوری سازمانی در یکی از مراکز نظامی، مجله طب نظامی، دوره 13، شماره 2.
12. صادقی، منصور؛ صادقی، علیرضا؛ نیکوکار، غلامحسین و نادری خورشیدی، علیرضا، (1390)، تحلیل مدل عوامل سازمانی، فردی و گروهی مؤثر بر توسعه نوآوری در سازمان‌های تحقیقاتی و فناور، پژوهش و توسعه فناوری، سال سوم، شماره 5.
13. فتح‌آبادی، حسین (1397)، الگوی سازمان دانش‌بنیان برای ارتش جمهوری اسلامی ایران (رساله دکتری)، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی: دانشکده مدیریت و حسابداری.
14. فتحی‌زاده، علیرضا، پاک‌طینت، اقبال، شهبا،‌ محمدجواد (1388) بررسی میزان خلاقیت و نوآوری در سه اداره دولتی آموزش و پرورش، جهاد کشاورزی و بهداشت و درمان شهرستان سیرجان و ارائه یک مدل پیشنهادی جهت افزایش خلاقیت و نوآوری در سازمان‌ها، فصلنامه مدیریت، سال هشتم، ویژه‌نامه بهار.
15. کاظمی، علیرضا و شکیبا، علیرضا (1393) بررسی عوامل تاثیرگذار در ایجاد نوآوری، خلاقیت و کارآفرینی، تحقیق موردی: شرکت هپکو، تارنمای شرکت هپکو اراک، کد خبر: 1970 (1393/05/27)
16. محمدی، ابوالفضل و ورزشکار، احمد (1387)، معرفی الگوی مدیریت منابع انسانی تحقیقات در یک سازمان نظامی»، فصلنامة پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین(ع)، سال اول، شماره 1.
17. مؤیدنیا، فریبا (1385)، مدیریت و رهبری تحول، نشریه تدبری، شماره 167.
18. نیکنامی، مصطفی، تقی‌پور ظهیر، علی و غفاری مجلج، محمد (1389) بررسی پایایی و روایی پرسشنامه ارزیابی نوآوری سازمانی آمید و همکاران (2002)، فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، سال اول، شماره 3.
19. ودادی، احمد و عبدالعلیان، حمیده  (1390)، بررسی رابطه میان مدیریت دانش و نوآوری سازمانی در منابع انسانی شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی ایران»، فصلنامه مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، سال چهارم، شماره 13.
 
ب. منابع انگلیسی
1. Aaron, M., Zook, J. R. (2006). Military competency-based human capital management: A step toward the future [research project]. United States: U.S. Army War College.
2. Todorova, Gergana (2011). Resolving the conflict-creativity tension in functionally diverse innovation teams, A dissertation submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy to the Tepper School of Business at Carnegie Mellon University.