مقاله پژوهشی: بررسی ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی سواحل مکران و نقش آن در امنیت پایدار منطقه جنوب شرق

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی جغرافیای سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

2 دانشیار ژئوپلیتیک و جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

3 دانشیار دانشگاه عالی دفاع ملی

4 استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

منطقه جنوب شرق ایران دارای سواحل طولانی مناسب به‌ویژه در چابهار و کنارک بوده و موقعیت سرآغازی دارد. از دیگر دلایل اهمیت جغرافیایی این منطقه می‌توان به نقش ارتباطی در اتصال به مسیر راهبردی شمال ـ جنوب، داشتن ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی و تنها بندر اقیانوسی ایران اشاره نمود؛ بنابراین، یکی از نقاط کلیدی در طول سواحل مکران در دریای عمان است. پرسش مقاله این است که آیا ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی سواحل مکران می‌تواند ج.ا.ایران را در مسیر امنیت پایدار قرار دهد. هدف از انجام این پژوهش، تبیین ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی منطقه سواحل جنوب شرقی کشور و همچنین دلیل عقب‌ماندگی این منطقه با توجه به ظرفیت‌های این منطقه است و در نهایت، راهکارهای برون‌رفت از این تنگنا و نیل به توسعه پایدار ارائه خواهد شد. در این پژوهش از روش سوات (SWOT) استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از این است که به‌کارگیری ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی سواحل مکران کلید توسعه امنیت پایدار در منطقه و در نهایت، کشور خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigate the Potential Geopolitical Mokran Coasts and its Role in Sustainable Security in the Iran`s South East Region

نویسندگان [English]

  • Reza Jahantigh 1
  • Abdoreza Farajirad 2
  • Habibollah Sayari 3
  • Rahim Sarvar 4
1 Ph.D. student of Political Geography, Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran
2 Associate Professor of Geopolitics and Political Geography, Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran
3 Associate Professor of National Defense University
4 Professor of Geography and Urban Planning, Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran
چکیده [English]

Iran has long coastal lanes in the region of South East particularly in the Chabahar and Konarak as the opening position.
Other reasons for the geographic importance of the region, is also including its communication role in connection north-south, geopolitical capacities and Iran’s only ocean port, so it is one of the key points along the Mokran coasts in the Sea of ​​Oman. The question is whether the potential geopolitical of Mokran coasts can provide sustainable security for Islamic Republic of Iran?
The aim of this study was to explore the potential geopolitical of the region of southeastern coasts and also the causes of the region backwardness, despite its capacities, ultimately, will be provided the ways for go out from this impasse and achieve to the sustainable development. In this study, has been used from SWOT analysis. The results indicate that using the Mokran coasts main geopolitical potential bring to development of sustainable security in the region and ultimately in the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sustainable Security
  • Mokran Coasts
  • Geopolitical Capacities
  • Development

مراجع

  1. الف. منابع فارسی
    1. اخباری، محمد و نامی، محمدحسن (1388)، جغرافیای مرز با تأکید بر مرزهای ایران، تهران، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
    2. ازغندی، سیدعلیرضا (1374)، مسائل نظامی و استراتژیک معاصر، تهران، سمت.
    3. اطاعت، جواد، مهدیان، حسین، مرادی‌‌نیا، سجاد (1391)، تحلیل قابلیت‌های ژئواکونومیک و ژئواستراتژیک انرژی در تأمین امنیت ملی ایران، فصلنامه جغرافیا، شماره 10.
    4. حافظ‌نیا، محمدرضا و رومینا، ابراهیم (1384)، تحلیل ظرفیت‌های ژئوپلیتیک سواحل جنوب شرق ایران در راستای منافع ملی (فضای مورد غفلت)، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 6.
    5. حاجیانی، ابراهیم (1380)، مسئله وحدت ملی و الگوی سیاست قومی در ایران، گاهنامه انجمن جامعه‌شناسی، شماره 3.
    6. رحیم‌پور، علی (1384)، نقش مناطق ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی، تهران، نشر سمت.
    7. عزتی، عزت‌الله (1390)، جغرافیای استراتژیک ایران، جلد سوم، تهران، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
    8. عزتی، عزت‌الله (1388)، ژئوپلیتیک در قرن بیست‌ویکم، تهران، نشر سمت.
    9. عزتی، عزت‌الله، گل‌افروز،  محمد (1392)، راهبرد قدرت هوشمند ایران و نقش ژئوپلیتیک انرژی (نفت و گاز) در پیشبرد آن، فصلنامه چشم‌انداز جغرافیایی، شماره 24.
    10. علیپور، عباس (1390)، «سنجش عوامل واگرایی ژئوپلیتیکی بین ایران و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و راهبردهای مقابله»، مجله سیاست دفاعی، شماره 77.
    11. فرجی‌راد، عبدالرضا (1393)، تحولات ژئوپلیتیکی همگرایی اتحادیة چهار دریا با تأکید بر امنیت منطقه، نمای راهبردی (نشریة مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی)، شمارة 4.
    12. کاویانی‌راد، مراد (1389)، ناحیه‌گرایی در ایران از منظر جغرافیای سیاسی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.

     

    ب. منابع انگلیسی

    1. Cordesman, Anthony H. (1997), The Lessons of Modern War, New York, Westview Press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار