2
دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
3
دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه تهران
چکیده
هدف این تحقیق، قابلیت‌سنجی و ارائه راهبردهای توسعه منطقه‌ای سواحل مکران ج.ا.ایران می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی است. برای ارائه راهبردها از الگوی راهبردی SWOT استفاده شده است. به‌منظور اعتبارسنجی یافته‌ها پرسشنامه‌ای تنظیم شد و بین نمونه آماری توزیع گردید که 80 نفر از استادان و دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه‌های بزرگ کشور بودند. نتایج به‌دست آمده نشان از آن دارد که باید راهبردهای محافظه‌کارانه (WO) برای توسعه این منطقه در اولویت قرار گیرند. راهبردهای محافظه‌کارانه برای توسعه منطقه مورد مطالعه «سرمایه‌گذاری برای احداث امکانات و تجهیزات زیرساختی ارتباطی در جهت به‌دست آوردن محوریت مسیر شمال – جنوب»، «استفاده از ظرفیت تعامل و ارتباط با بندرهای جهان در جهت هدف‌های حمل‌ونقلی و بازرگانی»، «برنامه‌ریزی منسجم و یکپارچه دولت» و «برقراری ارتباط و تعامل سازنده با کشورهای همسایه به‌ویژه کشورهای حوزه آسیای مرکزی و افغانستان» می‌باشد.
الف. منابع فارسی 1. ابراهیم‌زاده، عیسی (1389)، آمایش سرزمین و برنامه‌ریزی محیطی در جنوب شرق ایران، تهران، انتشارات اطلاعات. 2. ابراهیم‌زاده، عیسی (1390)، تأثیر منطقه آزاد چابهار در توسعه گردشگری حوزه نفوذ آن، با بهره‌گیری از مدل رگرسیون و آزمون T-test»، مجله جغرافیاو توسعه، شماره 21. 3. الماسی، حسن و مرجانی سادات، دورفرد (1390)، تدوین استراتژی گردشگری کشور بر اساس تحلیل ماتریس SWOT (مطالعه موردی: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران)، فصلنامه گردشگری و توسعه، شماره اول. 4. امامی‌فر، زهرا و محبی، مجید (1391)، تحلیل عوامل مؤثر بر گسترش گردشگری در ناحیه ساحلی مکران با استفاده از مدل استراتژیک سوات، ارائه‌شده در: همایش ملی توسعه سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران، چابهار 5. بخارایی‌زاده، سیدمهدی (1388)، ارائه الگوی آمایش سرزمینی در کشور ج.ا.ایران با تأکید بر عوامل جغرافیایی، رساله دکتری جغرافیای سیاسی، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات. 6. حافظ‌نیا، محمدرضا (1393)، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران، سمت. 7. حکمت‌نیا، حسن و موسوی، میرنجف (1390)، کاربرد مدل در جغرافیا با تأکید بر برنامه‌ریزی شهری و ناحیه‌ای، چاپ دوم، یزد، انتشارات علم نوین. 8. رجبی کلوانی، پرویز و کشاورز، فتح‌الله شال (1391)، توان‌های موجود در سواحل جنوبی مکران و ارائه راهکارهای مدیریتی به‌منظور توسعه و عمران، ارائه‌شده در: همایش ملی توسعة سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران، چابهار. 9. رضوانی، محمدرضا (1393)، دیدگاه‌ها و نظریه‌های توسعه منطقه‌ای و آمایش سرزمین، جزوه درسی، دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا. 10. سعیدی، عباس (1390)، روابط و پیوندهای روستایی- شهری در ایران، تهران، انتشارات مهرمینو. 11. سعیدی، عباس (1385)، روابط شهر و روستا و پیوندهای روستایی - شهری: یک بررسی ادراکی، مجله جغرافیا، دوره جدید، سال دوم، شماره 2. 12. شیرانی، شمسی، مهدی‌آبادی، هانیه‌السادات، و احمدی، زهرا (1391)، ضرورت جایگاه آمایش سرزمین در برنامه‌ریزی توسعه شهرهای ساحلی با تأکید بر ملاحظات پدافند غیرعامل (مطالعه موردی شهر چابهار)، ارائه‌شده در: همایش ملی توسعه سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران، چابهار. 13. طاوسی، تقی (1391)، قابلیت‌ها و تنگنا‌های توسعه محور شرق در شرایط امروز ایران و منطقه، فصلنامه مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، سال سوم، شماره دوازدهم. 14. عریضی، فرشید و مولایی سیدیوسف (1391)، هتدوین راهبردهای فرهنگی و اجتماعی توسعه پایدار و همه‌جانبه سواحل دریای مکرانه، ارائه‌شده در: همایش ملی توسعه سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران، چابهار. 15. عندلیب، علیرضا (1379)، تحلیل آمایش مرزهای پیشین آلمان و درس‌هایی برای ایران، تهران، دانشگاه شهید بهشتی. 16. نصیری، حسین (1392)، تعامل منطقه‌ای، ملی و جهانی ظرفیت‌سازی پایدار برای توسعه و امنیت ملی با تأکید بر محور شرق و چابهار، تهران، مرکز آموزش و پژوهش‌های بین‌المللی وزارت امور خارجه. 17. وصالی، ساناز (1388)، صنایع دریایی کشور در معرض تهدید، روزنامه دنیای اقتصاد، شماره 1776. 18. هریسون، جفری، جان، کارون (1382)، مدیریت استراتژیک، ترجمه قاسمی بهروز، تهران، انتشارات هیات.
ب. منابع انگلیسی
Jones, Phillip & Wild, Trevor (1994), “Opening the Frontier: Recent Spatial Impact in the Former Inner-German Border Zone”, Regional Studies, Vol. 28. No. 3.
Hansen, Niles (ed.)(1978), Border Regions: A Critique of Spatial Theory and an EuropeanCase Study; Human Settlement Systems: International Perspectives on Structure Change andPublic Policy, Cambridge, Ballinger Publication.
Douglass, Mike (1998), “A Regional Network Strategy for Reciprocal Rural –Urban Linkages: An Agenda for Policy Research with Reference To Indonesia”,Third World Planning Review, Vol .20, No. 1.
)