مقاله پژوهشی: نقش پدافند غیرعامل در بازدارندگی از جنگ

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)

2 استادیار علوم راهبردی دانشگاه امام حسین(ع)

چکیده

در جنگ‌های نوین امروزی، انجام اقدا‌‌م‌های پدافند غیرعامل، موضوعی بنیادی است. برای دستیابی به پاسخ این پرسش که «پدافند غیرعامل در بازدارندگی از جنگ چه نقشی دارد؟» در دو مرحله، ابتدا در یک کار میدانی به تبیین نقش پدافند غیرعامل در بازدارندگی از جنگ پرداخته و پس از تقاطع اصول پدافند غیرعامل با ویژگی‌های عملیاتی جنگ‌های نوین، تأثیر این دو مقوله بر یکدیگر و نیز بر بازدارندگی مشخص گردید. برای انجام این مهم، از جامعه آماری خبره در امور پدافند غیرعامل و امور راهبردی حجم نمونه برای این تحقیق بر اساس جدول آماری مورگان به تعداد 34 نفر انتخاب شد و پس از مطالعه مبانی نظری (بازدارندگی، ویژگی‌های عملیاتی جنگ‌های نوین و اصول پدافند غیرعامل) نتایج به‌‌دست آمده از پرسشنامه، با نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفت که نتیجه آن، اثبات نقش حیاتی پدافند غیرعامل در بازدارندگی از جنگ بود. در مرحله دوم، تأثیرگذاری زیاد پدافند غیرعامل در اصول رهنامه عملیاتی جنگ‌های جدید مشخص شد. با پدافند غیرعامل، پایداری و بقای هدف‌ها امکان‌پذیر شده و درنتیجه مقاومت در برابر دشمن (به‌عنوان یکی از عوامل مهم بازدارندگی) میسر می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Passive Defense in the Deterrence of War

نویسندگان [English]

  • Ali Jamali 1
  • Seyed Mostafa Madani 2
1 Assistant Professor Imam Hussein University of Technology
2 Assistant Professor of Strategic Sciences Imam Hussein University
چکیده [English]

In the contemporary wars, the passive defense is a fundamental issue. To answer the question "What is the role of passive defense in the deterrence of war?" In two stages, we identified first in the field to explain passive defense role in deterring war and after we studied the principles of passive defense with operational characteristics of modern warfare, the impact of these two issues and also on deterrence. To do this, we selected a population expert in the passive defense affairs and strategic affairs and the sample size for this study is based on statistical table Morgan 34 people and after studying the theoretical foundations (deterrence, operating characteristics of modern warfare and the principles of passive defense), The results of the questionnaire were analyzed with SPSS software, then, we demonstrated the vital role of passive defense in the deterrence of war. In the second phase, we characterized the high-impact of passive defense in the doctrine's principles of new war`s operational aspects. The sustainability and conservation goals were conceived by passive defense, and thus will be possible resistance versus the enemy (as one of the important factors of deterrence).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Deterrence
  • passive defense
  • War
  • New War
  • Threat
1. قرآن کریم.
2. اکبری، عباس (1384)، فضاهای امن پناهگاهی، نشریه پدافند غیرعامل، شماره 5.
3. باقری کبورق، علی(1370)، کلیات و مبانی جنگ و استراتژی، تهران، نشر بین‌الملل.
4. جعفری، محمد و کاظم‌پور، زکریا (1392)، پدافند غیرعامل، تهران، نشر مرکز آموزشی شهید صیاد شیرازی.
5. جلالی، غلامرضا (1389)، تبیین و طراحی الگوی آمایش سرزمین منطقه شمال غرب با اعمال اصول پدافند غیرعامل به‌منظور نیل به توسعه ملی، رساله دکتری، دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده دفاع.
6. جمالی، علی (1385)، طرح‌ریزی پدافند غیرعامل، جزوه آموزشی کارشناسی ارشد رشته مدیریت علوم دفاعی، تهران، دانشگاه امام حسین(ع)، دانشکده و پژوهشکده علوم دفاعی.
7. چگینی، حسن (1383)، طرح‌ریزی استراتژیک نظامی و برنامه‌ریزی دفاعی، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی.
8. دافوس (1376)، تئوری عملیات و رزم، تهران، انتشارات معاونت تحقیق و پژوهش دانشکده فرماندهی و ستاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
9. رستمی، علی‌اکبر و زهدی، یعقوب (1392)، تبیین جایگاه نظامی دریا در راهبرد دفاعی ج.ا.ایران، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال 11، شماره 42.
10. سلامی، حسین (1385)، جزوه درس ماهیت جنگ‌های آینده، دوره دکتری رشته علوم راهبردی دفاعی، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی.
11. سلیمانی، محمود (1390)، پدافند غیرعامل، تهران، انتشارات معاونت توسعه فرهنگی سازمان پدافند غیرعامل کشور.
12. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1376)، تفسیر المیزان، ترجمه ناصرمکارم شیرازی، تهران، نشر رجاء.
13. عباسپور، جمشید (1384)، مقدمه‌ای بر اصول و مبانی پدافند غیرعامل، تهران، انتشارات نهاجا.
14. عسگرخانی، ابومحمد (1377)، سیری در نظریه‌های بازدارندگی خلع سلاح و کنترل تسلیحات هسته‌ای، مجله سیاست دفاعی، شماره 25.
15. عمید، حسن (1377)، فرهنگ فارسی عمید، تهران، انتشارات امیر کبیر.
16. فریدمن، لارنس (1386)، بازدارندگی، ترجمه عسگر قهرمانپور و روح‌ا... طالبی، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
17. قربانی، محمد (1384)، اصول اساسی استتار، تهران، انتشارات نهاجا.
18. قنبری جهرمی، محمدحسین (1394)، فرایند طراحی رهنامه بازدارندگی همه‌جانبه ج.ا.ایران در چشم­‌انداز بیست‌ ساله کشور»، فصلنامه راهبرد دفاعی، شماره 50.
19. کالینز، جان. ام (1386)، استراتژی بزرگ، ترجمه کورش بایندر، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
20. کوچکی، سجاد (1390)، تدوین راهبردهای دفاع همه‌جانبه برای مقابله با جنگ ناهمطراز در یک نبرد دریاپایه، رساله دکتری، دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده مدیریت راهبردی.
21. لطفیان، سعیده (1376/5/12)، بازدارندگی- باج­‌گیری هسته‌ای و جنگ، نظریه‌های مختلف گسترش و به‌کارگیری تسلیحات اتمی، روزنامه اطلاعات.
22. لونی، محمد (1387)، تدوین راهبرد ملی پدافند غیرعامل در حوزه ارتباطات، ارائه‌ شده در: همایش علمی پژوهشی پدافند غیرعامل، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی.
23. معاونت حقوقی ریاست جمهوری (معاونت تنقیح و انتشار قوانین و مقررات) (آذر1391)، مجموعه سیاست‌های کلی نظام، چاپ اول، تهران، معاونت حقوقی ریاست جمهوری.
24. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران (1374)، تفسیر نمونه، جلد 7، چاپ 22، قم، دارالکتب الاسلامیه.
25. موحدی‌نیا، جعفر (1385)، مفاهیم نظری و عملی پدافند غیرعامل، تهران، مرکز برنامه‌ریزی و تألیف کتاب‌های درسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
26. موحدی‌نیا، جعفر (1383)، پدافند غیرعامل، تهران، مرکز برنامه‌ریزی و تألیف کتاب‌های درسی سپاه پاسداران.
27. نوروزی، محمدتقی (1385)، فرهنگ اصطلاحات دفاعی امنیتی، تهران، انتشارات سنا.