مقاله پژوهشی: تبیین اصول پایه‌ای و ارزشی نظام حقوق و مزایای نیروهای مسلح ج.ا.ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشیار دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش ج.ا.ایران

چکیده

ﺣﻘﻮق و مزایا اهرمی ارزشمند در مدیریت منابع انسانی می­‌باشد و تأثیر شگرفی در جذب، نگهداری و ایجاد انگیزه برای کارکنان دارد. تدوین یک نظام حقوق و مزایای مناسب برای نیروهای مسلح، بدون تبیین اصول این نظام، یعنی مبانی فکری جهت­گیری­‌های کلی، اولویت­‌ها و مؤلفه­‌های نظام پرداخت حقوق، امکا‌ن­‌پذیر نیست.هدف این تحقیق، شناسایی و تبیین اصول و ارزش‌­های مناسب برای نظام حقوق و مزایای کارکنان شاغل و بازنشستگان نیروهای مسلح ج.ا.ایران است. تحقیق حاضر برحسب نتایج تحقیق از نوع کاربردی - توسعه­‌ای می­‌باشد و به­‌دلیل نیاز به بررسی خبرگی، با رویکرد تحقیق آمیخته (هم رویکرد کیفی و هم رویکرد کمی) صورت پذیرفت. جهت گردآوری و تحلیل داده‌­ها از روش‌­های اسنادی و مصاحبه عمیق با رویکرد کیفی و استفاده از روش موردی زمینه‌­ای استفاده شد. جامعه آماری تحقیق، خبرگان و نخبگان نیروهای مسلح بودند که در بخش حقوق و مزایا، دارای تجربه حداقل 5 ساله در مشاغل سطح راهبردی و کلیدی و همچنین دارای حداقل مدرک کارشناسی می­‌باشند. با 43 نفر از جامعه آماری که به روش طبقاتی، غیراحتمالی و هدفمند نمونه­‌گیری شدند، مصاحبۀ عمیق شد. اصول پایه­‌ای و ارزشی نظام حقوق و مزایا، در نُه اصل به­‌شرح زیر جمع­‌بندی گردید: ﻋﺪاﻟﺖ‌ﻣﺤﻮری؛ حفظ کرامت انسانی و ارتقای منزلت اجتماعی؛ قانونمندی، تعادل و توازن؛ فراگیری، پویایی و انعطاف­‌پذیری؛ پشتیبانی از ارزش­‌ها و اولویت­‌ها؛ بهره‌­وری؛ معیشت و رفاه نسبی؛ انگیزشی و رقابتی؛ جامعیت و یکپارچگی نظام جبران خدمات.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the Fundamental and Evaluative Principle of the System of Salaries and Benefits of I.R Iran,s Armed Forces

نویسنده [English]

  • Naser Shahla'i
Associate Professor at the Command and Staff Chancellery of the Islamic Republic of Iran
چکیده [English]

Salaries and benefits are a valuable leverage in human resource management and have a remarkable impact on attracting, retaining and creating motivation for employees. Formulating a proper salary and profits system for the armed forces without explaining the principles of this system, i.e. the intellectual basics of the general orientations, priorities and components of the payroll system is impossible. The purpose of this research is to identify and explain the proper principles and values ​​for the salary and benefits system of the employed and retired personnel of the armed forces of the Islamic Republic of Iran. The present research based on its results is an applied-developmental research and due to the need for expertness examination, was performed by employing a mixed method approach (both qualitative and quantitative approaches). In order collect and analyze data, documentary methods, deep interview with a qualitative approach and field-case method were used. The statistical population of this research composed of the experts and elite of the armed forces who had at least five years of experience in the salaries and benefits section in the main and strategic level jobs and had at least a bachelor's degree. An interview was conducted with 43 individuals in this statistical population, selected by stratified, non-probabilistic and targeted methods, were deeply interviewed. The fundamental principles and values ​​of the of salaries and benefits system are summarized in the following nine principles: justice; maintaining human dignity and promoting social status; legislation; balance; Learning; Dynamism and Flexibility; Supporting Values. And priorities; productivity; livelihoods and relative welfare; motivational and competitive; comprehensiveness and integrity of the service compensation system.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Basic Principles
  • Principles of Value
  • salary and benefits
  • Armed forces
  1. الف. منابع فارسی

    1. امام خمینی(ره)، روح الله، (1389)، صحیفه نور، جلد 21.

    2. اعرابی، سیدمحمد، (بهار 1380)، طراحی نظام پرداخت کارکنان دولت، فصلنامه دانش مدیریت، سال چهارم، شماره 52.

    3. الآمدی التمیمی، عبدالواحد، (1360)، غرر الحکم و درر الکلم، دانشگاه تهران، چاپ سوم.

    4. بی­‌نام (1387)، بحران­‌های بازنشستگی کارکنان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، فصلنامه حصون، شماره 17.

    5. پورحبیب، نظامعلی، (1394)، بررسی تأثیر قانون مدیریت خدمات کشوری بر تغییرات حقوق و مزایای طیف­‌های مختلف پایوران در نیروهای مسلح ج.ا.ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت منابع انسانی، دانشگاه امام حسین(ع).

    6. پیروز، علی­‌آقا، (1391)، شاخص‌­های عدالت در سازمان، دوفصلنامه اسلام و مدیریت، سال اول، شماره 1.

    7. جاجرمی­‌زاده، محسن، (1391)، ارزیابی و آسیب­‌شناسی اجرای قانون مدیریت خدمات کشوری، محور دوم: تبیین و نقد و بررسی اصول و مبانی نظری حاکم بر قانون مدیریت خدمات کشوری، مرکز پژوهش­‌های مجلس شورای اسلامی.

    8. حسینی، سیدعبدالرضا و محمدرضا سلطانی، (1387)، بررسی رابطه تأمین نیازها با رضایت شغلی کارکنان یکی از یگان­‌های تابع سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مجلۀ علوم انسانی، سال شانزدهم، شماره 70.

    9. دهخدا، علی­‌اکبر، فرهنگ دهخدا، قابل دستیابی در سایت واژه‌­یاب.

    10. دهقان­‌نیری، احمدرضا، (1394)، مجموعه ضوابط و مقررات نظام پرداخت نیروهای مسلح، ستاد کل نیروهای مسلح.

    11. دی­‌اسکات، سینتیا، دنیس تی­جف، و گلن توبی، (1386)، چشم‌انداز، ارزش‌ها و مأموریت سازمانی، ترجمه غلامحسین خانقایی و سامان هزارخانی، نسل نواندیش.

    12. رنگ‌آمیز، احمد، (1390)، طراحی نظام جامع ارائه خدمات (مشترک و موظف) به کارکنان نیروهای مسلح، مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی، گروه مدیریت راهبردی و منابع انسانی.

    13. روﻧﻘﯽ، ﯾﻮﺳﻒ، (1385)، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺣﻘﻮق و دﺳﺘﻤﺰد، اﻧﺘﺸﺎرات ﻓﺮﻣﻨﺶ، تهران.

    14. ری­‌شهری، محمد، (1375)، منتخب میزان الحکمه، نشر دارالحدیث، قم، چاپ دوم.

    15. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، (بی­‌تاریخ)، مدیریت فرهنگی پاسداران: پاسداری از پاسداری، تهران، معاونت فرهنگی.

    16. ستاد کل نیروهای مسلح، (1394)، گزارش کارگروه به روزرسانی و متناسب­‌سازی نظام پرداخت نیروهای مسلح.

    17. ستاد کل نیروهای مسلح، (1393)، گزارش کارگروه به روزرسانی و متناسب­‌سازی نظام پرداخت نیروهای مسلح.

    18. سعادت، اسفندیار، (1391)، مدیریت منابع انسانی، نشر سمت، چاپ سیزدهم.

    19. ﺳﻮری، ﻋﻠـﯽ، (1384)، ﺑﺮآورد راﺑﻄﻪ دﺳﺘﻤﺰد ﺑﺎ ﺑﻬﺮه‌­وری و ﮐﺎراﯾﯽ در ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺑﺎ 10 ﻧﻔﺮ ﮐﺎرﮐﻦ و ﺑﯿﺸـﺘﺮ، مؤسسه کار و تأمین اجتماعی، وزارت کار و تأمین اجتماعی، ﻃﺮح ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺑﺎ ﮐﺪ 93/8413ECO-.

    20. ﺳﻮری، ﻋﻠـﯽ، محسن ابراهیمی و احسان حسینی­‌دوست، (1389)، راﺑﻄه ﺑﻬﺮه‌­وری و دﺳﺘﻤـﺰد: ﺑﺎ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺑﺮ  ﺗﺤﺼﻴﻼت ﻧﻴﺮوی ﻛﺎر (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی ﺻﻨﻌﺖ اﻳﺮان)، پژوهشنامه اقتصادی، سال دهم شماره سوم.

    21. ﺷﺮﻳﻒ­ﺯﺍﺩﻩ، فتاح، (1390)، ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻓﺼﻞ ﺣﻘﻮﻕ ﻭ ﻣﺰﺍﻳﺎﻱ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻛﺸﻮﺭﻱ ﺑﺮ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﺷﻐﻠﻲ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻯ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ، فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی، سال ششم شماره سوم.

    22. شورای عالی انقلاب فرهنگی، (1384)، شاخص‌­های ارزیابی آموزش عالی در ج.ا.ایران، هیئت نظارت و ارزیابی فرهنگی و علمی، معاونت تعلیم و تربیت.

    23. طالقانی، غلامرضا، زهرا طباطبائی و علی غفاری، (1393)، بررسی عوامل فردی و سازمانی مؤثر بر فساد اداری، فصلنامه مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 12، شماره 2.

    24. عبادی، عباس و محمد حداد عبدل­‌آبادی، (1386)، اثربخشی نظام­‌های پرداخت در سازمان­‌های بهداشتی درمانی، مجله مدیریت، سال هجدهم، شماره 120-119.

    25. عرب اسدی، حسین، (1384)، نظام جبران خدمات کارکنان بر مبنای ارزش‌­های اسلامی با تکیه بر سیرۀ حضرت محمد(ص) و حضرت علی(ع)، پایان‌­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق(ع).

    26. فرنچ، وندال و سسیل اچ­بل، (1385)، مدیریت تحول در سازمان، ترجمه سیدمهدی الوانی و حسن دانایی فرد، تهران، انتشارات صفار اشراقی.

    27. فیض، علیرضا، (1381)، مبادی فقه و اصول، انتشارات دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ.

    28. قصری، محمد، (1387)، بررسی تطبیقی مدیریت استراتژیک منابع انسانی بخش دفاع کشورها، مرکز تحقیقات راهبردی ستاد کل نیروهای مسلح.

    29. قوامی، سیدصمصام‌الدین، (1392)، بررسی نظام جبران خدمات در اسلام، فصلنامه اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، شماره 7.

    30. کاملی، محمدجواد، رضا دراربی، محمد جعفری و محمد نامجو گرمی، (1390)، ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻘﺶ ﻧﻈﺎم ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺣﻘﻮق و دﺳﺘﻤﺰد ﺑﺮ ﻛﺎراﻳﻲ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺳﺘﺎد ﻧﺎﺟﺎ، فصلنامه توسعه منابع انسانی پشتیبانی، سال ششم، شماره 20.

    31. کلینی، محمدبن‌یعقوب بن اسحاق، (1389 هجری قمری)، الکافی، الجزءالثانی، طهران، دارالکتب­ الاسلامیه، الطبعه‌الثانیه.

    32. ﮔﻴﺪﻧﺰ، آﻧﺘﻮﻧﻲ، (1376)، ﺟﺎﻣﻌﻪ‌ﺷﻨﺎﺳﻲ، ترجمه ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺻﺒﻮری، ﻧﺸﺮ ﻧﻲ، ﺗﻬﺮان، ﭼﺎپ سوم.

    33. لوح فشرده حدیث ولایت، (1391).

    34. مالکی، محمدرضا و همکاران، (1395)، نکاتی پیرامون نظام پرداخت حقوق و مزایای مدیران در بخش عمومی، مرکز پژوهش‌­های مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل 14993.

    35. المتقی، علاء­الدین علی ابن حسام‌الدین الهندی، (1397 هجری قمری)، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، مکتبه التراث الاسلامی، بیروت، الطبعه الاولی.

    36. ﻣﺤﻤﺪی­ﺧﻮاه، ﻋﻠﯽ، ﺗﯿﻤـﻮر ﻣﺤﻤـﺪی و ﺣﺴﻦ ﻃـﺎﺋﯽ، (1391)، ﺑﺮرﺳﯽ راﺑﻄـﻪ دوﺳـﻮﯾﻪ دﺳـﺘﻤﺰد و ﺑﻬـﺮه­‌وری در ﺻـﻨﺎﯾﻊ  ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪای اﯾﺮان، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻗﺘﺼـﺎدی ﮐـﺎرﺑﺮدی، دوره 1، ﺷﻤﺎره 4.

    37. مرکز پژوهش‌­های مجلس شورای اسلامی، (1383)، ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻄﺒﻴﻘﻲ ﻧﻈﺎﻡﻫﺎﻱ ﺣﻘﻮﻕ ﻭ ﺩﺳﺘﻤﺰﺩ چندکشور ﻣﻨﺘﺨﺐ، شماره مسلسل 7149.

    38. مصباح، مجتبی، (1389)، ﺗﺄﺛﯿﺮ ارزشﻫﺎ ﺑﺮ ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﯽ، فصلنامه معرفت فرهنگی اجتماعی، سال دوم شماره 1.

    39. میرسپاسی، ناصر، (1394)، مدیریت استراتژیک منابع انسانی و روابط کار، انتشارات میر، چاپ 41.

    40. النوری، الحاج المیرزا حسین، (1408 هجری قمری)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، نشر مؤسسه آل‌البیت علیهم‌السلام، الطبعه الاولی، قم.

     

    ب. منابع انگلیسی

    1. Mello, J.A. (2002), Strategic Human Resource Management, South-Western: Thomson Learning.
    2. M.R. Carrell & F.E. Kuzmits (1988) Personnel, Human Resource management. Second Edition, Merrill publishing company.
    3. Report of The Eleventh Quadrennial Review of Military Compensation, June 2012, Department of Defense of USA, accessable at: www.militarypay.defense.gov