مقاله پژوهشی: شناسایی و ارزیابی خطرپذیری‌های توسعه زیرساخت داده‌های مکانی دفاعی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای جغرافیای سیاسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه بین‌المللی امام‌رضا(ع)

2 کارشناسی ارشد رشتۀ سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

3 استادیار گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

چکیده

پایه و اساس غالب تصمیم­‌گیری­‌ها و برنامه­‌ریزی­‌های حوزه دفاعی کشور متکی به اطلاعات مکان‌محور جغرافیایی می­‌باشد و میزان موفقیت آن‌ها به صحت، دقت و دسترسی به­‌موقع به این داده­‌ها بستگی دارد. توسعه زیرساخت داده‌­های مکانی[1] درخلال دهه­‌های گذشته، یکی از مهم­‌ترین اجزای مدیریت بهینۀ اطلاعات مکانی شناخته شده است؛ با این حال خطرپذیری (ریسک)های زیادی پیش­‌روی توسعه آن در سازمان‌ها قرار دارد. این پژوهش با هدف شناسایی و ارزیابی خطرپذیری­‌های پیش­‌روی توسعه زیرساخت داده­‌های مکانی دفاعی[2]انجام گرفته است. در این راستا با مطالعه ادبیات تحقیق و انجام مصاحبه اکتشافی تعداد 38 مخاطره در قالب پنج بعد سازمانی، فنی، نیروی انسانی، داده­‌های مکانی و امنیتی شناسایی گردید و سپس با استفاده از روش­‌های­ پرسشنامه و تجزیه‌و‌تحلیل عوامل شکست و آثار آن[3] عدد شاخص اولویت خطرپذیری[4] برای هریک از خطرپذیری­‌های 38گانه محاسبه گردید. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که خطرپذیری­‌های بعد امنیتی با میانگین خطرپذیری 47755، بیشترین تهدید را متوجه توسعه زیرساخت داده­‌های مکانی دفاعی می­‌کنند و بعد از آن نیز به‌­ترتیب خطرپذیری­‌های ابعاد داده­‌های مکانی، سازمانی، فنی و نیروی انسانی قرار دارند. درپایان بر اساس یافته‌­های تحقیق، تعداد 14 راهبرد به­‌منظور برنامه­‌ریزی و توسعه موفق زیرساخت­ داده­‌های مکانی در حوزه دفاعی ارائه گردید.
[1]. SDI
[2]. DSDI
[3]. FMEA
[4]. RPN

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification and Assessment of Defensive Spatial Data Infrastructure (DSDI) Development Risks

نویسندگان [English]

  • Abdollah Jalalinasab 1
  • Saeed Madadi 2
  • Ara Toomanian 3
1 PH.D. in Political Geography, Faculty of Geography, International University of Imam Reza
2 Master of Remote Sensing and Geographic Information Systems, Faculty of Geography, University of Tehran
3 Assistant Professor of Remote Sensing and Geographic Information Systems, Faculty of Geography, University of Tehran
چکیده [English]

Spatial data is one of the most important and sensitive decision-making and planning factors in command and management of military systems. Fulfillment of the mission and goals of the military depends to timely, accurate, applicatory and integrated spatial data. During the past decade spatial data infrastructure (SDI) development has been known one of the most important components of optimal management of spatial data. However, there are a lot of risks with development of SDI in organization.
This paper aims to address the identification and assessment of defensive Spatial Data Infrastructure (DSDI) development risks. In this regard, we have extracted the 38 risks in five dimensions of organizational, technical, spatial data,human resources and security using by studying the literature and doing exploratory deep interview. Then Risk Priority Number (RPN) was calculated for all of 38 risks using by questionnaire and Failure Mode Effects Analysis methods.
The results showed that security risks has the highest risk (RPN=47.55) and spatial data, organizational, technical and human resources risks were ranked respectively after it. Also among the 8 superior ranked risks, the type of security, spatial data and organizational risks were contributed from the majority of the cases. At the end research, fourteen strategies were presented to successful DSDI  planning and   development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spatial information
  • risk-taking
  • risk assessment
  • infrastructure development
  1. الف. منابع فارسی

    1. اسدی، فرخنده، اعظم­‌السادات حسینی، حمید مقدسی و نصراله نصرحیدرآبادی، (1390)، سیستم اطلاعات مراقبت بهداشتی اولیه در مراکز بهداشتی درمانی استان تهران، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران.
    2. امینی، الهام و حشمت اسدى آبگرمکانی، (1390)، انواع روش­‌هاى ارزیابی ریسک و تجزیه‌و‌تحلیل خطا و آثار ناشی از آن بر اساس روش FMEA، اولین کنفرانس ملی بهداشت، ایمنی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماهشهر.
    3. جوزی، سیدعلی، (1387)، ارزیابی و مدیریت ریسک، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد شمال تهران.
    4. جلالی­‌نسب، عبداله و محمود رئوفیان، (1390)، نقش GIS در راستای بهره­‌وری C4I در امور دفاعی، پنجمین کنفرانس ملی فرماندهی و کنترل ایران، دانشگاه تهران.
    5. حافظ­نیا، محمدرضا، (1391)، روش تحقیق در علوم انسانی، تهران، انتشارات سمت.
    6. حاجی­‌زاده، ابراهیم و محمد اصغری، (1390)، روش‌­ها و تحلیل­‌های آماری با نگاه به روش تحقیق در علوم زیستی و بهداشتی، جهاد دانشگاهی.
    7. حق­‌نویس، معید و همایون ساجدی، (1382)، مهندسی ریسک برای مدیران پروژه، تهران، مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
    8. قلمبر دزفولی، راما و مهناز شجاع عراقی، (1390)، مقایسه و ارتباط مفهومی بین سیستم اطلاعات مکانی سازمانی و زیرساختار اطلاعات مکانی، نشریه علمی آموزشی شهرنگار، سازمان فناوری ارتباطات و اطلاعات شهرداری، تهران، سال 12،  شماره 54.
    9. سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران، (1392)، معرفی زیرساخت داده­‌های مکانی شهر تهران.
    10. شهیدی­‌نژاد، محمدجواد، علی­‌اصغر آل­‌شیخ و علی کلانتری، (1394)، ارزیابی زیرساخت داده‌های مکانی با استفاده از BSC، نشریۀ علوم و فنون نقشه­‌برداری، پردیس دانشکده­‌های فنی دانشگاه تهران، دوره پنجم، شماره 3.
    11. کلانتری، علی، مهدی مدیری، علی­‌اصغر آل­‌شیخ و رضا حسنوی، (1393)، ارائه چارچوبی برای ارزیابی زیرساخت داده­‌های مکانی بر اساس منطق فازی، دوهفته­‌نامه مدیریت بحران، دانشگاه صنعتی مالک­ اشتر.
    12. نبرت، داگلاس، (1387)، راهنمای ایجاد زیرساخت داده­‌های مکانی، ترجمه هانی رضاییان و امیرمحمد طوسی، تهران، سازمان نقشه­‌برداری کشور.
    13. نظری، احمد، احسان فرصت­کار و بهراد کیافر، (1387)، مدیریت ریسک در پروژه‌­ها، انتشارات معاونت برنامه‌­ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری.

     

    ب. منابع انگلیسی

    1. Abdolmajidi, Ehsan, Lars Harrie & Ali Mansourian, (2016), The stock-flow model of spatial data infrastructure development refined by fuzzy logic, Springerplus ,vol.5
    2. Kalantari Oskouei, A, Mehdi Modiri, Ali Asgar Alesheikh, Reza Hosnavi & M.A.Nekooie, (2018), An analysis of the national spatial data infrastructure of Iran, Survey Review, Taylor & Francis, (www.doi.org)
    3. Terje, Aven, (2011), Quantitave Risk Assessment, Cambridge university press.
    4. Budhathoki, N.R, Nedovic-Budic, Z, (2007), Expanding the SDI knowledge base. In H. Onsrud (Ed.), Research and theory in advancing spatial data infrastructure, Redlands: ESRI Press.
    5. Crompvoets, J, A Bregt, A Rajabifard & I.Williamson, (2004), Assessing the worldwide developments of national spatial data clearinghouses. International Journal of Geographical Information Science, Vol. 18, No. 7.
    6. Giff, G & D Coleman, (2003), Financing Spatial Data Infrastructure Development: Examining Alternative Funding Models, London UK.
    7. Halsing, M, H.I Kulmala & P Suomala, (2006), Total quality management and balanced scorecard-A comparative analysis, In: Gopal, VV (ed.), Total Quality Management-An Introduction.
    8. Kok, B, & B Van Loenen, (2005), How to assess the success of National Spatial Data Infrastructures, Computers, Environment and Urban Systems, 29(6).
    9. Kuhn, W, (2003), Semantic reference systems. International Journal of Geographical Information Science, vol. 17.
    10. Lemmens, M.J.P.M, (2001), An European perspective on Geo-Information Infrastructure (GII) issue, Published in: Proceedings of the Workshop National Geospatial Data Infrastructure: Towards a Roadmap for India, New Delhi..
    11. Mansourian, A & A Petter, P Lubida, E Abdolmajidi & M Lassi, (2015), SDI planning using the system dynamics technique within a community of practice: lessons learnt from Tanzania, lessons learnt from Tanzania, Geo-spatial Information Science, 18:2-3, DOI.
    12. Rajabifard, A, (2008), Spatial Data Infrastructure for a Spatially Enabled Government & Society, Space for Geo-Information(RGI), Wageningen University, Wageningen.
    13. Stoneburner Gary, Alice Goguen & Alexis Feringa, (2012), Risk Management Guide for Information Technology Systems, NIST Special Publication 800-30, U.S. Department of Commerce.
    14. Toomanian, A & A Mansourian, L Harrie, & A Rydén, (2011), Using Balanced Scorecard for Evaluation of Spatial Data Infrastructures: a Swedish Case Study in accordance with INSPIRE.,International Journal of Spatial Data Infrastructures Research, 6.
    15. Willem.M.Steenis, (2011), a dissertation of master, Department of Environment & Geographic Science, The Manchester Metropolitan University.