مقاله پژوهشی: بررسی نقش تعاون رزم در دوران دفاع مقدس و معرفی الگوی تأثیر آن بر بنیه دفاعی ج.ا.ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دکترای جامعه‌شناسی و عضو هیئت علمی (استادیار) دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

چکیده

بسترسازی مناسب به‌‌منظور دفاع همه‌جانبه و فراگیر در مقابل دشمنان انقلاب‌اسلامی، سبب اثرگذاری بر نگرش مردم و در نهایت حفظ هویت و همبستگی ملی و پایداری حضور مردم، پیشگیری از بروز آسیب‌های انسانی جنگ و کاهش روحیه و انگیزه نیروهای پشتیبانی‌کننده خواهد شد. این مهم از ابتدای شکل‌گیری انقلاب اسلامی و سپس  شروع جنگ تحمیلی، با تشکیل بخشی به‌عنوان «تعاون رزم» ابتدا در سپاه پاسداران و سپس در بدنه سایر نیروهای مسلح دنبال شد. هدف اصلی این تحقیق دستیابی به چگونگی رسیدن به تقویت‌ بنیه ‌دفاعی از راه توجه به نقش و کارکرد تعاون رزم در دوران دفاع ‌مقدس بوده که براساس این هدف و با توجه به بحث­‌های نظری درخصوص جنگ، بنیه دفاعی و اقدام­‌های تعاون رزم، الگوی مفهومی(اثرگذاری متغیرهای سه‌گانه ابعاد تعاون رزم بر شاخص‌های متغیر وابسته یعنی تقویت بنیه دفاعی) موردتوجه قرار گرفت. این تحقیق از نوع کاربردی- توسعه‌ای و با استفاده از روش پژوهش آمیخته با رویکرد اکتشافی و برگزاری جلسه خبرگی و مصاحبه‌های عمیق با فرماندهان دفاع مقدس انجام و پرسشنامه‌ نیز در سطح استان‌های انتخابی میان رزمندگان دفاع مقدس توزیع گردید (نمونه‌گیری سهمیه‌ای). روایی ابزار اندازه‌گیری از طریق روش «لاوشه» و برای آزمون الگو نیز از تحلیل رگرسیونی استفاده شد. درنهایت باتوجه به مطالعه دقیق اسناد و مدارک و مصاحبه‌های باز با متخصصین امر تعاون رزم و عملیات‌های دفاع مقدس و نیز با الهام از بحث­‌ها و مذاکره­‌های «جلسه خبرگی»، مسائل و موضوعات اساسی و محوری جنگ‌های آینده در قالب دو سناریوی «جنگ‌های فراصنعتی» و «جنگ‌های ناهمگون» موردتوجه قرار گرفته و نقش و کارکرد «تعاون رزم» در این دو نوع سناریو مطرح شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Role of Cooperative Combat during Holy Defense and Introducing its Impact Model on the Defense Foundation of Iran

نویسنده [English]

  • Mohammad Javad Nasrollahzadeh
Holder of Ph.D. degree in Sociology and Faculty Member (Assistant Professor) of the National Defense Research and Strategic Research University and Research Center
چکیده [English]

Since the formation of the Islamic Revolution and then the beginning of the imposed war, some jihadists and staff of the armed forces have been martyred or lost, become veteran and Azadeh. Therefore, a part was formed as a "combat cooperative" in the body of the armed forces. The main aim of this research is to achieve "how to achieve the strengthening of the defense foundation through consideration of the role and activities of the combat cooperation during the Holy Defense." Based on this objective and with regard to the theoretical issues regarding war, defense foundation and measures of the combat cooperation, the conceptual model (three-fold variables of dimensions of the Combat cooperation based on the dependent variable indices such as defense foundation enhancement) was considered. This research was of applied-developmental kind and was conducted using an mixed method with an exploratory approach and conducting an expert meeting and in-depth interviews with holy defense commanders, a the questionnaire was distributed among the selected provinces among the holy defense warriors (Quota Sampling). The validity of the instrument was measured by the Lavosh method and for model test a regression analysis was conducted. Finally, regarding the precise study of documents and open interviews with the experts in the field of combat cooperation and holy defense operations, as well as inspiration from the discussions and negotiations of the "Session of expertise", the issues and questions of the future wars in the form of two scenarios "post-industrial wars" and " asymmetric wars were considered and the role and function of "the combat cooperation" was raised in these two scenarios.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Combat cooperation
  • holy defense
  • War
  • Imposed War
  • defense foundation
  • sacrificers
  1. الف. منابع فارسی

    1. قرآن کریم، ترجمه مهدی الهی قمشه‌ای.

    2. امام خامنه‌ای(مدظله‌‌العالی)، مجموعه بیانات، قابل دسترسی در: www.khamenei.ir

    3. ایثارگران ستادکل نیروهای مسلح ج.ا.ایران، (1380)، گزارش پژوهشی- کارشناسی در مورد اقدام‌های تعاون رزم در دوران دفاع مقدس.

    4. بوتول، گاستون، (1364)، تتبعی در ستیزه‌شناسی، ترجمه حسن پویان، تهران، انتشارات چاپخش.

    5. بوتول، گاستون، (1380)، جامعه‌شناسی جنگ، ترجمه هوشنگ فرخجسته، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.

    6. صفایی، بهنام، (1387)، بررسی و مستندسازی فرآیند و شیوه‌های خدمات روحی و حمایتی رزمندگان در دوران دفاع مقدس و اکتشاف راهبردهای آن و ارایه پیشنهادهای لازم،
    پروژه تحقیقاتی، تهران، مرکزتحقیقات راهبردی دفاعی، گروه مدیریت راهبردی و منابع انسانی.

    7. کورمونت، بارتلمی، (1385)، جنگ‌های نامتقارن درگیری‌های گذشته و امروز، تروریسم و تهدید جدید، ترجمه علی سجادی انصاری و غلامرضا آتش‌فراز، تهران، نشر آجا.

    8. گیدنز،آنتونی، (1393)، جامعه‌شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران، نشر نی.

    9. مجمع تشخیص مصلحت نظام، (1391)، قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران، قابل دسترسی در: www.rc.majlis.ir

    10. مونکلر، هرفرید، (1384)، جنگ‌های نوین، ترجمه حسن درگاهی، تهران، انتشارات دانشکده فرماندهی و ستاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.

    11. می‌یر، پیتر، (1375)، جامعه‌شناسی جنگ و ارتش، ترجمه علیرضا ازغندی، تهران، چاپخش.

     

    ب. منابع انگلیسی

    1. Janowitz, Morris, (1964), The military in the political development of new nations, the University of Chicago press.