مقاله پژوهشی: فرایند طراحی رهنامه بازدارندگی همه‌جانبه ج.ا.ایران در چشم‌انداز بیست‌ساله کشور

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی دانشگاه جامع امام حسین(ع)

چکیده

سند چشم‌انداز بیست‌ساله ج.ا.ایران، از مهم‌ترین اسناد راهبردی کشور است که تحقق هدف‌های آن در بلندمدت با فرصت‌ها و تهدیدهای گوناگونی مواجه است. در این سند تصریح شده جامعه ایرانى در افق این چشم‌‏انداز، جامعه‌ای است «امن، مستقل و مقتدر با سامان دفاعى مبتنى بر بازدارندگى همه‌جانبه و پیوستگى مردم و حکومت»، در نتیجه، رهنامه کلان دفاعی کشور، بر پایه «بازدارندگی همه‌جانبه» استوار است، از این‌رو هر اقدامی که منجر به این نتیجه اساسی شود که اراده تهاجم از کشور و یا کشورهای تهدیدکننده ج.ا.ایران، سلب گردد، کارکردی بازدارنده و دفاعی خواهد داشت. این مقاله در صدد آن است با بهره‌گیری از مبانی اندیشه دفاعی و نگرش نظام‌مند (سیستمی)، فرایند طراحی رهنامه بازدارندگی همه‌جانبه کشور را ارائه نماید. بدیهی است که در صورت طراحی یک رهنامه بازدارندگی کارآمد مبتنی بر اندیشه دفاعی ج.ا.ایران، نه تنها می‌تواند توان دفاعی کشور را افزایش دهد، بلکه اراده دشمنان برای ورود به جنگ را متزلزل نماید. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری آن شامل اسناد و آثار منتشره پیرامون موضوع و کارشناسان و صاحب‌نظران امور دفاعی کشور می‌باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The process of designing the comprehensive deterrence doctrine of I.R. Iran In the country's outlook for next twenty years

نویسنده [English]

  • Mohammad Hossein Ghanbari Jahromi
Faculty member of Imam Hussein University
چکیده [English]

Iran`s outlook for next twenty years is the country's most important strategic documents, that fulfillment of its objectives faced in the long term with a variety of opportunities and threats. In this document stipulates that Iranian society on the horizon of this outlook will be "secure society, independent and powerful tool of deterrence immersive defense and continuity of government and the people" so the country`s supreme defense doctrine is based on "full containment", Hence, any move that will lead to the conclusion that be denied the invasion from the country or against I.R. Iran, it Will be a deterrent and defensive function. This article has sought to use the principles of thought and attitude of systematic defense (system), is designed a process for provide country`s comprehensive deterrence doctrine. It is obvious that the design of an efficient deterrence doctrine is based on the central idea of Islamic Republic of Iran, it not only can increase the country's defense capability, but enemies will be shaken to go to war. This research was done with analytical method. The population consists of documents and publications on the subject and the opinions of the defense experts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Deterrence
  • outlook
  • Doctrine
  • Designing
  • process
1. قرآن مجید.
2. امام خمینی(ره)، روح‌الله (1380)، صحیفه نور، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی(ره).
3. امام خمینی(ره)، روح‌الله (1378)، ولایت‌ فقیه، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی(ره).
4. امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی)، سیدعلی، مجموعه سخنرانی‌ها و بیانات، قابل دستیابی در وبگاه: www.Leader.ir.
5. آجورلو، علی (1388/01/21)، دکترین نظامی در اسلام (1)، (2)، (3) و (4)، قابل دستیابی در: وبگاه باشگاه اندیشه. 
6. آشتیانی، محمدباقر (1388)، اصول و روش تدوین دکترین نظامی، فصلنامه نظم و امنیت انتظامی، سال دوم، شماره 3.
7. بیلیس، جان، کن بوث، جان گارنت، نیل ویلیامز (1374)، راهبرد معاصر: نظرات و خط‌مشی‌ها، ترجمه هوشمند فخرایى، تهران، چاپ و انتشارات وزارت خارجه.
8. پورشاسب، عبدالعلی (1386)، دکترین نظامی ج.ا.ایران، رساله دکتری، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی.
9. ثروتی، محسن، مظلوم، علی (1389)، راهنمای تدوین دکترین در حوزه نظامی، تهران، ستادکل ن.م، هیئت عالی تجدیدنظر در آیین‌نامه‌های نیروهای مسلح.
10. جمشیدی، محمدحسین (1383)، مبانی و تاریخ اندیشه نظامی در ایران، تهران، دافوس سپاه پاسداران.
11. درودیان، محمد (1379)، آغاز تا پایان، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
12. شهلایی، ناصر، مهرنیا، احمد، ولیوندزمانی، حسین (1388)، نظریه‌های راهبردی ارتش، تهران، انتشارات دانشکده فرماندهی و ستاد آجا.
13. عسگری، محمود (1386)، «دکترین جمهوری اسلامی ایران»، ماهنامه اطلاعات راهبردی، سال پنجم، شماره 54.
14. علی‌بابایی، غلامرضا (1369)، فرهنگ علوم سیاسی، جلد اول، تهران، شرکت نشر و پخش ویس.
15. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (1369)، چاپ اول، تهران، نهاد ریاست جمهوری.
16. قنداقی، محمد (1387)، تدوین سیاست‌های دفاعی- امنیتی برای برنامه پنج ساله پنجم کشور، پروژه تحقیقاتی، تهران، مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی.
17. کریمی، حمید (1391)، تبیین الگوی بازدارندگی همه‌جانبه دفاعی ج.ا.ایران در مقابل تهدید ناهمتراز رساله دکتری، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی.
18. لونی، محمدرضا (1389)، دکترین نظامی چگونه شکل می‌گیرد؟، فصلنامه علوم و فنون نظامی، سال هفتم، شماره 18.
19. معاونت طرح و برنامه س.ک.ن.م، نامه شماره 14/1321/ط، مورخ 86/9/10.
20. نوروزی، محمدتقی (1385)، فرهنگ دفاعی ـ امنیتی، تهران، انتشارات سنا.