مقاله پژوهشی: زمینه‌های راهبردی حضور رژیم صهیونیستی در جمهوری آذربایجان

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد اطلاعات و حفاظت اطلاعات

2 دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی عضو هیئت‌ علمی دانشکده علوم و فنون فارابی

چکیده

فروپاشی شوروی فرصت مناسبی را در اختیار رژیم صهیونیستی قرار داد تا بر اساس راهبرد اتحاد پیرامونی، حضور و نفوذ در جمهوری آذربایجان را در دستورکار خود قرار دهد. این مقاله با رویکرد توصیفی-تحلیلی در پی آن است که مهم‌ترین منافع راهبردی رژیم صهیونیستی در جمهوری آذربایجان را شناسایی و تبیین نماید. برای این منظور، از متون علمی و نتایج پرسشنامه استفاده ‌شده است. جامعه آماری این مقاله استادان و دانش‌آموختگان مقاطع دکتری و کارشناسی ارشد مرتبط با موضوع در مراکز علمی و دانشگاه‌های مختلف، به تعداد 50 نفر بوده و کل جامعه آماری به‌عنوان حجم نمونه مورد بررسی آماری قرار گرفته است. پس از گرد‌آوری پرسشنامه‌ها، اطلاعات اخذشده از طریق نرم‌افزار SPSS و با روش‌های خی دو و فریدمن مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که همجواری جمهوری آذربایجان با ج.ا.ایران، نظام سیاسی غیردینی جمهوری آذربایجان و نیاز این کشور به لابی یهود در برابر لابی ارامنه برای بازپس‌گیری قره‌باغ از مهم‌ترین زمینه‌های راهبردی حضور رژیم صهیونیستی در جمهوری آذربایجان است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Strategic Areas of Israel`s Presence in Azerbaijan

نویسندگان [English]

  • Samad Rafat Nezhad 1
  • Ali Reza Tanhaee 1
  • Abbas Maleki 2
1 Master of Information and Information Protection
2 PhD student in political geography Faculty of Farabi Faculty of Science and Technology
چکیده [English]

The Soviet collapse was a great opportunity to the Zionist regime that based on the strategy of the periphery alliance, promote its presence and influence in Azerbaijan. This article is a descriptive-analytic approach that it seeks to identify the Israel`s strategic interests in Azerbaijan. To this end, we were used the scientific literature and the results of questionnaires. The populations of this article are professors and graduates of doctoral and undergraduate levels Senior relevant in science centers and universities, the number was 50 and the total population is taken as the sample. After collecting the questionnaires, information were analyzed from SPSS software and with chi-square and Friedman methods. The results show that neighboring Azerbaijan with I. R. of Iran, Azerbaijan`s secular political system and its needs to the Jewish lobby against the Armenian lobby to retake Nagorno-Karabakh are the strategic areas of Israel`s presence in the Republic of Azerbaijan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategic Areas
  • the Strategy of Periphery Alliance
  • Azerbaijan
  • Israel
  1. الف. منابع فارسی     

    1. احمدی، حسین (1391)، ضرورت برخورد عقلایی و توجه به اهرم فشار در روابط ایران با جمهوری آذربایجان، قابل ‌دسترسی در: http://www.iras.ir/vdcawenu.49nyu15kk4html

    2. افتخاری، اصغر (1380)، جامعه‌شناسی سیاسی رژیم صهیونیستی، تهران، مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات راهبردی خاورمیانه.

    3. افشردی، محمدحسین (1381)، ژئوپلیتیک قفقاز و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران، انتشارات دوره عالی جنگ سپاه.

    4. امیراحمدیان، بهرام (1386)، کتاب سبز جمهوری آذربایجان، تهران، نشر وزارت امور خارجه.

    5. امیراحمدیان، بهرام (1384)، روابط ایران و جمهوری آذربایجان (نگاه آذری‌ها به ایران)، چاپ اول، تهران، نشر وزارت امور خارجه.

    6. بهشتی‌پور، حسین (1391)، مناسبات راهبردی ایران و جمهوری آذربایجان، قابل دسترسی در:

    http://beheshtipour.blogfa.com/post-46.aspx

    7. پورسعید، فرزاد (1381)، 11سپتامبر و تحول مفهم منافع ملی: گذار از منافع ملی به منفعت نظام جمهوری اسلامی، فصلنامة مطالعات راهبردی، شماره 17.

    8. تقی‌پور، محمد (1383)، استراتژی پیرامونی رژیم صهیونیستی، تهران، نشر مؤسسه اطلاعات و پژوهش‌های سیاسی.

    9. جاودانی مقدم، مهدی (1388)، سیاست خارجی رژیم صهیونیستی در منطقه قفقاز جنوبی و بایسته‌های سیاست خارجی ایران، تهران، دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ایران.

    10. جوادی ارجمند، محمدجعفر، رضازاده، حبیب، حضرت‌پور، سعیده (1393)، بررسی علت‌های سردی روابط ایران و جمهوری آذربایجان، مطالعات اوراسیای مرکزی، دوره 7، شماره 1.

    11. حجت شمامی، رضا (1388)، رژیم صهیونیستی در جستجوی هویت گمشده در آذربایجان، دوماهنامه ایراس، شماره 23.

    12. خلیلی، ابراهیم (1388)، فعالیت اطلاعاتی جمهوری آذربایجان و تأثیر آن بر امنیت ملی ج.ا.ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشکده فارابی آجا.

    13. ذکی، یاشار، ولی قلی‌زاده، علی (1393)، بررسی و تحلیل موانع ژئوپلیتیکی مناسبات اقتصادی ایران-جمهوری آذربایجان»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره 46، شماره 3.

    14. ربیعی، محمدرضا (1389)، تأثیر ابتکار مشارکت شرقی بر روابط اتحادیه اروپا و روسیه، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 69.

    15. رنجبر، مقصود (1385)، مفهوم منافع ملی از دیدگاه‌های گوناگون، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 226-225.

    16. ساجدی، امیر (1390)، طرح پیرامونی و همکاری آذربایجان و رژیم صهیونیستی، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، شماره 16.

    17. ساوه درودی، مصطفی (1388)، رژیم صهیونیستی و امنیت ملی، تهران، مرکز مطالعات کاربردی فارابی آجا.

    18. سعادت قلی‌پور آذر، علی (1393)، بررسی نشانگاه‌های اطلاعاتی- امنیتی رژیم صهیونیستی در جمهوری آذربایجان و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مجلس و راهبرد، سال 21، شماره 78.

    19. سیف‌زاده ،حسین (1371)، نظریه‌های مختلف در روابط بین‌الملل، تهران، نشر سفیر.

    20. شیفر، برندا (1386)، پژوهش راهبردی تحلیل برندا شیفر از دشواری‌های امنیتی ایران در منطقه آذربایجان، ترجمه قدیر نصری، چاپ اول، تهران، مرکز مطالعات کاربردی فارابی آجا.

    21. غرایاق‌زندی، داود (1387)، محیط امنیتی پیرامونی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.

    22. فیروزی، رضا (1389)، تأثیر روسیه بر روند سیاست خارجی جمهوری‌های قفقاز، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 70.

    23. قوام، عبدالعلی (1370)، اصول سیاست خارجی و سیاست بین‌الملل، تهران، نشر سمت.

    24. کامران دستجردی، حسن (1390)، حضور رژیم صهیونیستی در قفقاز و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (با کاربرد نظریه بازی‌ها)، فصلنامه انجمن جغرافیای ایران، قابل دسترسی در: http://qafqaz.ir/fa/?p=4573

    25. کولایی، الهه (1389 الف)، قفقاز جنوبی و ج.ا.ایران: نگاهی دیگر، چهل‌وسومین نشست تخصصی، نهم آبان ماه، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی.

    26. کولایی، الهه (1389ب)، جمهوری اسلامی ایران و ژئوپلیتیک قفقاز جنوبی، فصلنامه ژئوپلیتیک، شماره اول.

    27. کیانی، مرتضی (1390)، کشور بیست‌ساله، ماهنامه زمانه، شماره 17.

    28. مؤمنی، قاسم (1383)، جامعه یهودیان آذربایجان، خاورمیانه 2، ویژه حضور اسرائیل در مناطق همجوار ایران، تهران، نشر مؤسسه ابرار معاصر تهران.

    29. مهدی‌زاده، اکبر (1380)، بررسی اهداف و خط‌مشی‌های رژیم صهیونیستی در آسیای میانه و قفقاز، ماهنامه نگاه، شماره 18.

    30. میرمحمدی، سیدرضا (1387)، جمهوری آذربایجان در نگاهی گذر»، دوماهنامه ایراس، شماره 20.

    31. روابط نظامی- امنیتی رژیم صهیونیستی و آذربایجان(1391)، ماه‌نگار دیده‌بان امنیت ملی، شماره سوم.

    32. مؤسسه تحقیقات پژوهش‌های سیاسی علمی ندا‌ (1389)، مروری بر روابط خارجی رژیم صهیونیستی، تهران، انتشارات ندا.

    33. هاشمی، غلامرضا (۱۳۸۷)، امنیت در قفقاز جنوبی، تهران، نشر دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.

     

    ب. منابع انگلیسی

    1. Bayramov, A (1998), Foreign Economic Relations: Solid Foundation for the Future Development, Xalq Newspaper, Baku (in Azerbaihani).
    2. Dekmejian, R, Hrair & Hovann H. Simonian (2003), Troubled Waters the Geopolitics of the Caspian Region, London, I.B. Tauris & Co. Ltd
    3. Sajedi, Amir (2008), Way Palestine-Israel Peace is not Eallizing?, India Quarterly, A Journal of International Affairs, Vol LXIV, No 31.
    4. Sosinsky-Semikhat, Yuri (2012), Azerbaijan and Israel Work against Iran,  Accessed on: http://english.pravda.ru/hotspots/conflicts/10-05-2012/121072 azerbaijan_israel_iran -0/