مقاله پژوهشی: بررسی جنگ شهرها و حمله‌های موشکی در دفاع مقدس و ارائه راهبردهایی برای جنگ آینده

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)

چکیده

پدیده حمله‌های موشکی و هوایی به شهرها در قرن بیستم ظهور و در جنگ جهانی دوم توسعه یافت، اما حمله هوایی و موشک‌ باران شهرهای ایران در دوران جنگ تحمیلی توسط عراق باعث نمایان شدن ضعف‌هایی در برابر مقابله با این جنبه از جنگ در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل شد. با توجه به تجربه جنگ شهرها در دوران دفاع مقدس و جنگ‌های رخ داده در منطقه و جهان می‌توان دریافت که در جنگ احتمالی آینده نیز قاعده درگیری از راه دور (جنگ دورایستا) و از بین بردن زیرساخت‌ها و امکانات طرف مقابل، به‌کار گرفته خواهد شد. از این‌رو، مهم‌ترین پرسش این مقاله، تهدیدهای جنگ شهرها و ارائه راهبردهای لازم برای جنگ آینده می‌باشد که ابتدا تلاش شد مطالب موردنیاز به روش توصیفی و تحلیلی، و نیز از طریق توزیع پرسشنامه بین 40 کارشناس مباحث دفاع مقدس و جنگ شهرها، اطلاعات لازم گردآوری و از روش SWOT  تجزیه‌و‌تحلیل و نتیجه‌گیری شد که بر اساس نتایج حاصله، شهرهای ایران در جنگ آینده به لحاظ راهبردی در موقعیت محافظه‌کارانه قرار داشته که در این راستا پیشنهادهای لازم ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Reviewing Cities Wars and Missile Attacks during the Holy Defense and Providing Strategies for the Future War

نویسنده [English]

  • Hadi Moradpiri
Assistant Professor Imam Hussein University of Technology
چکیده [English]

The phenomenon of missile and space attacks emerged in twentieth century and developed during the Second World War, but space and missile attack of Iran’s cities during the holy Defense by Iraq resulted in the emergence of weaknesses in confronting with this aspect of war in frontiers in the battle of truth against fault. Considering the experience of cities war during the holy defense and the resulted war in the region and world it can be understood that in the future possible war also the role of confrontation will be from a distant way (distant war) and destruction of infrastructures and equipment of the opposite side. Therefore, the important question of this paper, is the threats of cities war and providing necessary strategies for the future war and we tried to gain the required data with a descriptive and analytic method and by distributing questionnaire between 40 experts of the holy Defense and cities war and the results show that cities of Iran in the future war were strategically in conservative situation which the required suggestions are provided in this regard.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cities War
  • Future war
  • strategy
  • holy defense
  • Threat
  1. الف. منابع فارسی

    1. اردستانی، حسین (1390)، تنبیه متجاوز، چاپ چهارم، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ.

    2. بهتاش، محمدرضا، آقابابایی، محمدتقی (1390)، مفاهیم پدافند غیرعامل در مدیریت شهری با تمرکز بر شهر تهران، دانش شهر، شماره 37.

    3. پورشاسب، عبدالعلی (1386)، دکترین نظامی جمهوری اسلامی ایران، رساله دکتری، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی.

    4. پیکانی، محمدحسین (1391)، جنگ شهرها و دفاع موشکی، تهران، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.

    5. تافلر، آلوین و هایدی (1375)، جنگ و پادجنگ، ترجمه مهدی بشارت، تهران، انتشارات مؤسسه اطلاعات.

    6. جمشیدی، محمدحسین (1375)، جنگ شهرها، فصلنامه تاریخ جنگ، سال پنجم، شماره 11.

    7. حاجی زرگر، ابراهیم (1376)، پدافند غیرعامل در معماری راهکاری در جهت کاهش خطرپذیری در برابر سوانح، تهران، مرکز مدیریت بحران.

    8. روشندل، جلیل (1374)، امنیت ملی و نظام بین‌المللی، تهران، انتشارات سمت.

    9. زیاری، کرامت‌ا... (1380)، برنامه‌ریزی شهرهای جدید، تهران، انتشارات سمت

    10. سلامی، حسین (1385)، صحنه جنگ و عملیات، تهران، دانشکده فرماندهی و ستاد سپاه پاسداران، دوره عالی جنگ.

    11. عزیزی، محمدمهدی و برنافر، مهدی (1390)، فرایند مطلوب برنامه‌ریزی شهری در حملات هوایی از دیدگاه پدافند غیرعامل، فصلنامه مطالعات شهری، سال اول، شماره اول.

    12. کاظمی، موسی (1380)، تحلیل آماری جنگ شهرها (از تهاجم ارتش عراق به ایران تا آتش‌بس)، در: تأملی در جنگ ایران و عراق، چند مسئله راهبردی (مجموعه مقالات)، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.

    13. کامران، حسن و حسینی امینی، حسن (1390)، کاربرد پدافند غیرعامل در جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری (مطالعه موردی: شهرستان شهریار)، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، سال سوم، شماره هشتم.

    14. کردزمن، آنتونی و آبراهام واگنر (1378)، درس‌های از جنگ مدرن، جنگ ایران و عراق، ترجمه حسین یکتا، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.

    15. کسروی، احمد (1365)، تاریخ هیجده ساله آذربایجان، تهران، انتشارات امیرکبیر.

    16. مرادپیری، هادی و میرزایی، احمد (1392)، مستندسازی جنگ شهرها و حملات موشکی عراق در هشت سال دفاع مقدس (طرح تحقیقاتی)، تهران، مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح.

    17. نوروزی، محمدتقی (1385)، فرهنگ دفاعی امنیتی، چاپ اول، تهران، انتشارات سنا.

    18. هاشمی فشارکی، سیدجواد و شکیبامنش، امیر (1390)، طراحی شهری از منظر دفاع غیرعامل، تهران، انتشارات بوستان حمید.

    19. هاشمی‌رفسنجانی، اکبر (1386)، آرامش و چالش: کارنامه و خاطرات سال 1362، چاپ سوم، تهران، دفتر نشر معارف انقلاب.

     

    ب. منابع انگلیسی

    1. Arth Lykke, J (1989), Toward an Understanding of Military Strategy, In: Military Strategy: Theory and Application, PA, U.S. Army War College.
    2. Mazarr, Michael (1994), The Revolution in Military: A Framework for Defense Planning, New York, Macmilan.
    3. Stacey, Ralph (2001), Strategic Management, New York, McGraw Hill.