مقاله پژوهشی: بررسی اندیشه دفاعی حضرت امام خمینی(ره)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم سیاسی دانشگاه بین‏‌المللی امام خمینی(ره)

2 کارشناسی ارشد روابط بین‏‌الملل

چکیده

پژوهش حاضر بر آن است تا اندیشه دفاعی امام خمینی(ره) را با استفاده از ترکیب دو روش «قیاسی یا برهانی بررسی اندیشه‌­ها» و «چارچوب تحلیلی توماس اسپریگنز برای فهم اندیشه و نظریه‏‌های سیاسی»، موردبررسی قرار داده و به این پرسش پاسخ گوید که «عوامل مؤثّر بر شکل‏‌گیری و تکوین، اجزای تشکیل‌دهنده، مشخّصه‏‌ها، مؤلّفه‏‌ها، و اصول حاکم بر اندیشه دفاعی امام خمینی(ره) چه بوده‌اند؟» یافته­‌های پژوهش نشان می­‌دهد که فهم اندیشه دفاعی امام خمینی(ره) با استفاده از الگوی چهاروجهی «مبانی نظری»، «مبانی عقیدتی»، «ابعاد و ویژگی­‌های شخصیتی امام خمینی (ره)» و «مقتضیات و تحولات زمانی» امکا‌ن­‌پذیر می­‌باشد. اجزا، مؤلفه­‌ها و اصول اندیشه دفاعی امام(ره) نیز بر اساس این الگو شکل گرفته و در اندیشه دفاعی ایشان با توجه به فراوانی تهدیدها، باید با استفاده از راهبرد دفاع همه‌‏جانبه به دفاع از مکتب اسلام، نظام جمهوری اسلامی، مسلمانان و مستضعفان جهان در همه ابعاد مادی و غیرمادی پرداخته و با نابودی «استکبار» و «طاغوت»، صلح جهانی را برقرار و به آرمان نهایی «تشکیل حکومت عدل جهانی» و تأمین سعادت اخروی انسان دست یافت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing Imam Khomeini’s Defensive Thoughts

نویسندگان [English]

  • Farhad Darvishi 1
  • Mohamad Fardi Tazehkand 2
1 Assistant Professor of Political Science Imam Khomeini International University
2 Master of International Relations
چکیده [English]

This research exanimated Imam Khomeini’s defensive thought. We trying to answer this question that is the effective factors of formation the principles of these thoughts? The results show that for realizing Imam Khomeini’s defensive thoughts, we must using tetragonal pattern consisting theoretical principles, opinionative principles, personality characteristics of Imam Khomeini and era condition. Components, constituents and principles of Imam Khomeini’s defensive thoughts were shape based on this pattern. In his defensive thought there is most consider to comprehensive defense for defending doctrine of Islam, Islamic republic system, Muslims and world indigents in all of material and none material aspects, with defeating global imperiousness and ungodly, we could establish global peace and would achieve our final purpose that is establishment global equity government.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Defensive Thought
  • Imam Khomeini
  • Islam Doctrine
  • Comprehensive Defense
  • strategy
1. قرآن کریم.
2. امام خمینی(ره)، روح‌­الله (1376)، تفسیر سوره حمد، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
3. امام خمینی(ره)، روح­‌الله (1385)، صحیفه امام، 22 ج، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
4. امام خمینی(ره)، روح‌­الله (1376)، تحریر الوسیله (4 جلد)، استفاده شده از لوح فشردۀ مجموعۀ آثار امام خمینی(ره).
5. امام خمینی(ره)، روح­‌الله (1374)، در جست‌وجوی راه از کلام امام، دفتر ششم، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
6. امام خمینی(ره)، روح‌­الله (1388)، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
7. امام خمینی(ره)، روح‌­الله (1370)، صحیفه نور، 22 جلد، چاپ اول، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
8. ابراهیمی، سیدنصرالله (1382)، تجاوز و دفاع در حقوق بین‌الملل، مجله حکومت اسلامی، شماره 29.
9. ابراهیمی، نبی‏‌الله (1386)، تأملی بر مبانی و فرهنگ مکتب کپنهاگ، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست‌و‌یکم، شماره 2.
10. اسپریگنز، توماس (1389)، فهم نظریه‌‏های سیاسی، چاپ ششم، تهران، آگاه.
11. اصغری، محمود (1388)، کنکاشی در اندیشه دفاعی امام خمینی(قدس سره)، فصلنامه اندیشه، سال پانزدهم، شماره دوم.
12. ایزدپناه، عباس (تابستان 1374)، اصول و شیوه­‌های تحقیق در آثار و اندیشه­‌های امام خمینی (ره)، فصلنامه حضور، شماره 12.
13. جمشیدی، محمدحسین (1380)، مبانی و تاریخ اندیشه نظامی در ایران، چاپ اول، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دانشکدۀ فرماندهی و ستاد، دوره عالی جنگ.
14. جمشیدی، محمدحسین (1383)، مبانی و تاریخ اندیشۀ نظامی در جهان، چاپ اول، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دانشکدۀ فرماندهی و ستاد، دوره عالی جنگ.
15. جمشیدی، محمدحسین (1385)، اندیشه سیاسی امام خمینی(س)، تهران، پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی.
16. جمشیدی، محمدحسین (1389)، مبانی اندیشه نظامی در اسلام، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه جامع امام حسین(ع).
17. جمشیدی، محمدحسین (بهار 1382)، امام خمینی(ره) و تکلیف‌گرایی در جنگ، فصلنامه نگین ایران، شماره 4.
18. خسروی، علیرضا (1391)، مکتب امنیتی امام خمینی، مبادی و مبانی فرانظری و نظری امنیت در گفتمان انقلاب اسلامی، تهران، مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین­‌المللی ابرار معاصر تهران.
19. درویشی سه­‌تلانی، فرهاد (1390)، پرسش‌­ها و پاسخ­‌ها (جنگ ایران و عراق)، چاپ هفتم، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ.
20. درویشی، فرهاد (1389)، ابعاد امنیت در اندیشه و آراء امام خمینی(ره)، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 49.
21. دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال (1388)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران، سمت
22. رجایی، غلامعلی [گردآورنده] (1387)، برداشت­‌هایی از سیره امام خمینی(س)؛ ویژگی­‌های فردی، چاپ هشتم، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
23. رجبی، محمود (1385)، انسان‌شناسی، قم، مرکز انتشارات مؤسسه آموزشی وپژوهشی امام خمینی(ره).
24. ره‌­پیک، سیامک (1390)، منابع و شیوه­‌های تأمین امنیت در اندیشه امام خمینی(ره)، در: فرزاد پورسعید، امام خمینی(ره) و بنیان­‌های نظری امنیت ملی در جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
25. سعیدی، مهدی (1391/3/10)، «مروری گذرا بر ابعاد شخصیتی حضرت امام خمینی(ره) چهار روایت از زندگانی درّ نامة زمانه»، قابل دسترسی در: http://www.basirat.ir/news.aspx?newsid=239978
26. سهرابی، محمد (1384استراتژی دفاعی امام خمینی(س)، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج.
27. عسگری، محمود (1389)، چارچوب نظری اندیشه نظامی، ماهنامة مطالعات راهبردی، سال هشتم، شماره 89.
28. عسگری، محمود، آقاجانی، احمد (1391)، عوامل و ویژگی­‌های سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران، نامه دفاع، مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی، شماره پیاپی 30.
29. کریمی مله، علی (1383)، تأملی معرفت‌شناسانه در مسألة امنیت ملی از نگاه امام خمینی(ره)، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، شماره 26.
30. کریمی مله، علی و اکبر بابایی (1390)، امنیت ملی از منظر امام خمینی(ره)، چاپ اول، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
31. کریمی­ مله، علی و بابایی، اکبر، و امیرخانی، کاوه (1389)، تهدیدات سیاسی امنیت ملی از دیدگاه امام خمینی(ره)، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، شماره سوم.
32. مطهرنیا، مهدی (1376)، بسیج و نقش آن در دفاع همه‌جانبه، فصلنامه مطالعات بسیج، شماره 15.