مقاله پژوهشی: بررسی عوامل بازدارنده آمریکا در تعرض به منافع امنیتی ج.ا.ایران در خلیج‌فارس در سه دهه گذشته در بُعد نیروی دریایی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه امام حسین(ع)

چکیده

جدی‌ترین تهدید ج.ا.ایران، آمریکاست که از نظر نظامی یک کشور دریاپایه است. هدف تحقیق پاسخ به این پرسش است که در سه دهه گذشته چه عواملی موجب بازدارندگی آمریکا در تعرض به منافع امنیتی ج ا.ایران در خلیج‌فارس شده است؟ در این پژوهش از روش توصیفی تحلیلی و گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی و از ابزار پرسشنامه به‌منظور کمی کردن داده‌ها استفاده شده است. یافته‌های تحقیق به صاحب‌نظران نمونه آماری 100 نفره ارائه شد و سپس با بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به‌دست آمده تأکید بر تأثیر عوامل ژئوپلیتیکی، نیروی انسانی، قابلیت‌های تجهیزاتی و راهکنشی نیروهای دریایی ایران و... در بازدارندگی نیروی دریایی آمریکا در تعرض به منافع ملی ایران دارد. البته آمریکا در گذشته ضرباتی را به منافع ج.ا.ایران وارد کرده ولی عوامل بازدارنده مورد بحث مانع از واردشدن ضربات بیشتر بوده‌اند، پس ج.ا.ایران برای حفظ و ارتقای بازدارندگی، باید نسبت به خلق و افزایش عوامل و مؤلفه‌های جدید، اقدام‌های مناسبی را برنامه‌ریزی و اجرا کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment of Deterring Factors against US Aggression over I.R.Iran’s Security Interests in Persian Gulf at Three Decades in Maritime Aspect

نویسنده [English]

  • Yousef Karimi
Assistant Professor Imam Hussein University
چکیده [English]

Iran’s most important threat, is us threat, that its militarization based on maritime. The purpose of this research is answer to this question that which factors deterred us aggression over Iran’s security interests in Persian Gulf at last three decade? In this research, we used descriptive and analytic method and gathering library in formations questionnaire for quantitative data. The results were shown to 100 specialist people and then we analyzed these results by SPSS software. The results emphasis the impacts of geopolitical, man powers, equip mental and tactical capabilities of Iran naval forces deterring us naval forces aggression over Iran’s security interests. of Course, United States America had hit Iran’s interests at last three decades, but these deterring factors that we referred them, prevented USA from hitting further. Therefore, Islamic Republic of Iran for reserving own security and improvement its deterrence, must practice appropriate actions for creating and developing new factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • strategy
  • National Interests
  • Deterrence
  • asymmetric war
  • Persian Gulf
  1. الف. منابع فارسی

    1. اسپوزیتو، جان (1388)، انقلاب ایران و بازتاب جهانی آن، ترجمه محسن مدیر شانه‌چی، چاپ سوم، تهران، نشر مرکز بازشناسی اسلام و ایران.

    2. بوزان، باری و ویور، الی (1388)، مناطق و قدرت‌ها، ترجمه رحمان قهرمان‌پور، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.

    3. بی‌نام (1388)، «ویژگی‏‌های تهدید نامتقارن از نگاه آمریکایی‌ها»، فصلنامه حصون، شماره 20.

    4. بی‌نام (1386/9/22)، «رزمایش نیروی دریایی آمریکا... »، روزنامه عصر ایران.

    5. بی‌نام (1391/5/7)، «تاکتیک‌های هجوم پرتعداد»، روزنامه جوان.

    6. بی‌نام (1382)، مقدمه‌ای بر جنگ غیرهمتراز، تهران، انتشارات دانشکده فرماندهی و ستاد آجا، معاونت آموزش.

    7. پوراحمدی، حسین (1386)، اقتصاد سیاسی بین‌الملل و تغییرات قدرت آمریکا، تهران، انتشارات مرکز مطالعات خاورمیانه.

    8. پوررضایی، نقی (1390)، ویژگی نیروها در جنگ آینده، تهران، مرکز مطالعات راهبردی ندسا.

    9. تنگسیری، علیرضا (1391)، تجهیزات نیروی دریایی سپاه پاسداران، در مصاحبه اختصاصی با پژوهشگر.

    10. خوش‌آیند دولت‌آباد، حمید (1391/2/10)، «اهمیت خلیج‌ فارس برای ایران»، روزنامه مردم‌سالاری.

    11. دولتیار، مصطفی (1372)، رژیم حقوقی تنگه‌های بین‌المللی با تأکید بر مسائل حقوقی تنگه هرمز، تهران، نشر دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه.

    12. رستمی، علی‌اکبر، جلوداری، سیف‌ا... (بی‌تا)، ماهیت جنگ‌های احتمالی آینده علیه ج.ا.ایران در خلیج‌ فارس، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات دفاعی ندسا.

    13. رفیعی، عبدا... (1381/9/20)، «بازنگری جایگاه استراتژیک خلیج‌ فارس و جزایر ایرانی»، روزنامه ابرار.

    14. زارعی، بهادر (1378/6/14)، جغرافیای سیاسی خلیج‌فارس، روزنامه رسالت.

    15. سنجابی، علیرضا (1375)، استراتژی و قدرت نظامی، تهران، انتشارات پاژنگ.

    16. سیف‌زاده، سیدحسین (1376)، نظریه‌پردازی در روابط بین‌الملل؛ مبانی و قالب‌های فکر، تهران، سمت.

    17. صالح، اصغر و جلوداری، سیف‌ا... (بی‌تا)، دکترین مطلوب دفاع دریایی ج.ا.ا. در خلیج‌ فارس، مرکز مطالعات علوم دفاعی و تدوین آیین‌نامه‌های رزمی ندسا، تهران، دانشگاه جامع امام حسین(ع).

    18. طلوعی، محمود (1366 )، نبرد قدرت‌ها در خلیج‌ فارس، چاپ اول، تهران، انتشارات نشر.

    19. عسگرخانی، ابومحمد (1377)، سیری در نظریه‌های بازدارندگی، خلع‌سلاح و کنترل تسلیحات هسته‌ای، نشریه سیاست دفاعی، شماره 25.

    20. عسگری، محمود و ترابی، قاسم (1392)، بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران در عرصه دریایی، نامه دفاع، شماره اول.

    21. عبدالله‌خانی، علی (1383)، امنیت بین‌الملل، تهران، انتشارات مؤسسه ابرار معاصر تهران.

    22. علایی، حسین (1391)، راهکارهای ارتقای امنیت خلیج‌فارس با اتکا به ظرفیت‌های محلی، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات دفاعی ندسا.

    23. فاست، لوئیس (1389)، روابط بین‌الملل خاورمیانه‌ای، ترجمه دکتر احمد سلطانی‌نژاد، چاپ دوم، تهران، نشر دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.

    24. قربانی، حسین (1385)، آیین‌نامه‌های رزمی ندسا، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات دفاعی ندسا.

    25. موسوی شفائی، مسعود (1388)، هژمونی آمریکا در عصر نومحافظه‌کاران، سمنان، انتشارات دانشگاه سمنان.

    26. مشیرزاده، حمیرا (1380)، طرح دفاع موشکی آمریکا، فصلنامه سیاست خارجی، سال پانزدهم.

    27. مکنزی، کنت (1382)، جنگ نامتقارن، مترجم حسین محمدی‌نجم، محمد تمنایی و احمد صدقی، تهران، دوره عالی جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.

    28. واعظی، محمود (1389)، نفت و سیاست خارجی، چاپ اول، تهران، انتشارات پژوهشکده تحقیقات راهبردی.

     

    ب. منابع انگلیسی

    1. DoD (Jan 2012), Defense Strategic Guidance, Sustaining US Global Leadership: Priorities for the 21st Century Defense, Washington, DoD.
    2. Snyder, Glenn H) 1961), Deterrence and Defence: Toward a Theory of National Security, Princeton, Princeton University Press.
    3. http://poostwer.blogfa.com/post
    4. www.bp.com/statisticalreview
    5. www.persiangulfstudies.com