مقاله پژوهشی: فرایند نیازسنجی و اولویت‌بندی پویش محیطی در بسیج

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر مرکز مطالعات و تحقیقات بسیج

2 دکترای فلسفه علم و عضو هیئت علمی دانشگاه شریف

3 دکترای مدیریت

چکیده

دیدبانی یکی از روش­‌های بنیادین آیند‌ه‌پژوهی است که امکان رصد علائم ضعیف، پیشرا‌ن­‌ها، رویدادها و روندهای آینده را برای سازمان­‌ها و ازجمله سازمان بسیج فراهم می­‌سازد. پرسش این تحقیق آن است که فرایند نیازسنجی و اولویت‌بندی پویش محیطی در بسیج چگونه باید باشد؟ تحقیق به روش کیفی و با روش پرسشنامه و مصاحبه از صاحب‌نظران، مسئولان و مدیران ستادی و اقشاری بسیج انجام شده است. یافته­‌های تحقیق نشان می­‌دهد میزان نیاز و ضرورت فعالیت‌های دیدبانی در بسیج با 97% در حد «زیاد وخیلی زیاد» می­‌باشد و مناسب‌ترین شیوه دیدبانی نیز با 91% دیدبانی «مستمر و دائمی» بیان شده است. قابلیت­‌های دیدبانی بسیج به ترتیب «نیروی انسانی داوطلب، ساختار و سازمان فراگیر و شبکه­‌ای، ابزار و تجهیزات در اختیار رده‌های قشری و بسیجیان. با ایجاد شبکه دید­بانی براساس پراکندگی اقشار و صنوف مختلف عضو بسیج» می‌باشد. در نتیجه باید امکان بهره‌­گیری از توان داوطلبی اعضاء را برای سازمان بسیج فراهم کرد تا با دید‌بانی مستمر، دائمی و سازما‌ن­‌یافته، ضمن مصون ماندن از غافلگیری راهبردی، تصمیم‌­ها و تجویزهای کارآمد، اتخاذ و ارائه نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Process of Assessment and Prioritization of Environmental Scanning in the Basij

نویسندگان [English]

  • Hadi Abdulmaleki 1
  • Mostafa Taghavi 2
  • Ebrahim Najafi 3
1 Researcher at Basij Studies and Research Center
2 PHD of Philosophy of Science and Faculty Member of Sharif University
3 PHD of Management
چکیده [English]

Monitoring is the one of the Basical Method of future-study that will be prepare the probability of Monitoring the signals, events, propellers and future trends for organizations such Basij organization. The Question of this research is that how should be the assessment and prioritization of environmental scanning in the Basij? In this research we used the qualitative method and distributing the questionnaire and we interviewed with knowledgeable, people in charge and managers in Basij organization. The result findings showed that the rate of necessity for Basij Monitoring is extensive and very extensive amount 97 percent and they were expressed that the most appropriate Monitoring method is ‘durable Monitoring” with 91 percent. The capability of Basij Monitoring, in order to priority are volunteer manpower, comprehensive structure and organization, the tools and equipment’s with the various classed of society that playing role in Basij organization, with creating observation network on the basis of the dispersion of various classes of people who are members of Basij. In the result we found that it is necessary that preparing the possibility of utilization the member’s volunteer capability for having durable and organized Monitoring and with considering and immuring from strategic blitzed , for suggesting proper and useful decisions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Monitoring
  • Environmental Scanning
  • Monitoring System
  • Monitoring Network
  • Basij
  1. الف. منابع فارسی

    1. امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی)، سیدعلی (1368/5/18)، بیانات در مراسم تودیع هیئت دولت.

    2. امام خامنه­‌ای(مدظله‌العالی)، سیدعلی (1384/9/7)، بیانات در جمع دانشجویان بسیجی.

    3. امام‌ خامنه­‌ای(مدظله‌العالی)، سیدعلی (1391/7/24)، بیانات در دیدار بسیجیان استان خراسان شمالی.

    4. امام‌ خامنه­‌ای(مدظله‌العالی)، سیدعلی (1384/6/2)، بیانات در مراسم صبحگاه رده­‌های مختلف نیروی مقاومت بسیج.

    5. اسلاتر، ریچارد و همکاران (1390)، نواندیشی برای هزاره نوین، مفاهیم، روش‌­ها و ایده‌های­ آینده‌پژوهی، ترجمه عقیل ملکی‌فر و دیگران، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.

    6. بل، وندل (1391)، مبانی آینده­‌پژوهی، ترجمه مصطفی تقوی و همکاران، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.

    7. پدرام، عبدالرضا و همکاران (1391)، آینده‌­پژوهی در سازمان، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.

    8. تقوی، مصطفی (1389)، آینده­‌پژوهی در سازمان، کارگاه آینده‌‌پژوهی، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.

    9. تقوی، مصطفی (1391/9/27)، نشست رصد و دید‌بانی، قابل دسترسی در وبگاه http/mmm.ir.

    10. خزایی، سعید (1384)، دیدبانی؛ مبانی و مفاهیم، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.

    11. خزایی، سعید (1385)، اصول و روش­‌های پویش محیطی، جزوه اولین دوره کارورزی آینده‌‌پژوهی، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.

    12. خزایی، سعید (1388)،  تک‌‌نگاشت دیدبانی، مفاهیم، روش‌ها و پایگاه‌ها، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.

    13. عبدالملکی، هادی (1390)، سیمای جهانی سازندگی و اوقات فراغت جوانان، تهران، آتی‌نگر.

    14. عمید، حسن (1363) فرهنگ فارسی عمید، تهران، امیرکبیر.

    15. فتحی واجارگاه، کوروش (1387)، نیازسنجی پژوهشی، تهران، آییژ.

    16. قدیری، روح‌اله (1386)، روش پویش محیطی، جزوه کارگاه آموزشی روش پویش محیطی، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.

    17. معاونت اداری و برنامه‌ریزی سازمان بسیج (1387)، بسیج در آیینه آمار، تهران، انتشارات نیروی مقاومت بسیج.

    18. ملکی‌فر، عقیل (1385)، پرسش و پاسخ پیرامون دیدبانی، مجله دیده‌بان، سال دوم، شماره 4.

    19. منزوی، مسعود (1388)، دلایل ده‌گانه دیدبانی و پایش روندها، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.

    20. میرشاه ولایتی، فرزانه و فرهاد نظری (1390)، پویش محیطی، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.

    21. میرشاه ولایتی، فرزانه و فرهاد نظری (1391)، آگاهی فناوری، دید‌بانی فناوری و فن‌کاوی، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.

    22. نجفی، ابراهیم (1387)، تدوین سند راهبرد بسیج، طرح تحقیقاتی، تهران، پژوهشکده مطالعات و تحقیقات بسیج، مرکز اطلاع‌رسانی و انتشارات.

    23. هریس، اس دایر (1385)، علائم ضعیف، طلیعه رویدادهای بزرگ آینده، ترجمه مسعود منزوی، تهران، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.

     

    ب. منابع انگلیسی

    1. Choo, Chun Wei (1999), The Art of Scanning the Environment, Bulletin of the
      American -Society for Information Science, 25 (3).